نفیسه میرنظامی - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تهران
سودا پناهی - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تهران
ابوالفضل ذاکریان - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تهران
محمدرضا منظم - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تهران

زمینه و هدف: قسمت عمده ای از زندگی روزانه افراد صرف اشتغال به کار می شود. امروزه در بسیاری از سازمان ها، شرایطیوجود دارد که منجربه پیامدهای نامطلوبی از جمله فرسودگی شغلی می شود. فرسودگی شغلی سندرمی روان شناختی متشکلاز سه بعد خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و فقدان عملکرد فردی است. این سندرم متاثر از عوامل متعددی از جمله ویژگیهای فیزیکی محیط کار، فاکتور های متعدد شغلی و صدا می باشد. هدف از این مطالعه بررسی نقش صدا و مشخصه های آن برفرسودگی شغلی و آزار صوتی با در نظر گرفتن عواملی از قبیل فاکتور های روانی_اجتماعی محیط کار و مشخصاتدموگرافیک است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی بر روی 414 نفر از شاغلین خط سه متروی شهر تهران با میانگین سنی2/28±33/5 انجام شد. مطالعه در دو فاز صورت گرفته که فاز اول شامل اندازه گیری شاخص های صدا (NPL, SPL و SIL)برای سه گروه شغلی (شاغلین اتاق کنترل گیت های مسافری و سکوهای ورود و خروج قطار) در 69 نقطه از 23 ایستگاه مترویتهران می باشد؛ فاز دوم هم شامل بررسی فاکتورهای روانی _ اجتماعی محیط کار توسط پرسشنامه نوردیک (QSP)، شیوعفرسودگی شغلی در میان شاغلین توسط پرسشنامه مسلش و آزار ناشی از صدا توسط پرسشنامه خود ارزیابی سنجشآزارصوتی (ISO15666) می باشد. یافته ها با نرم افزار SPSS نسخه 25 و توسط آزمون های تی زوجی، تحلیل واریانس یکطرفه،آزمون همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون چند متغیره مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: در مجموع ایستگاه هایی که در مرکز شهر و در محدوده طرح ترافیک اصلی قرار داشتند مقادیر بیشتری ازشاخص های صدا را نشان داده و وضعیت نامطلوب تری داشتند. بین مقادیر شاخص های صدا، نمرات مربوط به QSP ، نمراتناشی از آزار صوتی، سن و سابقه افراد با قرسودگی شغلی و گویه های آن ارتباط معنی داری وجود داشت (P<0.001)همچنین افرادی که در سکوهای ورود و خروج شاغل بودند نسبت به دو گروه دیگر درجات بالاتری از فرسودگی شغلی و گویههای مرتبط با آن را نشان دادند.نتیجه گیری: در مجموع با کمک مدل رگرسیون ارتباط آزارصوتی و فرسودگی شغلی با در نظر گرفتن گروه مورد مطالعه،سن، سابقه و فاکتورهای روانی _ اجتماعی محیط کار مثبت ارزیابی شد، ولی تاثیر آزارصوتی نسبت به فاکتورهای روانی _اجتماعی محیط کار کمتر است در حالی که در گویه مسخ شخصیت، مقادیر آزارصوتی بی تاثیر بود؛ لذا برای بهبود شرایطمحیط کار در درجه اول بهبود فاکتورهای محیط کار ازجمله بارکاری، ساعات کاری و... پیشنهاد می شود و در مرتبه بعدکاهش مقادیر صدا می تواند اثر بخش واقع شود.

فرسودگی شغلی، شاخص های صدا، فاکتورهای روانی _ اجتماعی محیط کار، شاغلین متروی تهران، پرسشنامه مسلش