محمدرضا رضوانی - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
راضیه ایران پرست - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

این پژوهش به منظور بررسی اثر نوع آنزیم و روش جیره نویسی بر عملکرد تولید، گوارش پذیری مواد مغذی و جمعیت میکروبی دستگاه گوارش جوجه های گوشتی انجام شد. در این آزمایش از 256 قطعه جوجه ی گوشتی مخلوط جنس نر و ماده سویه تجاری راس 308 در یک آزمایش فاکتوریل 2×2×2 با دو شیوه جیره نویسی (بر پایه آمینواسید کل و آمینواسید گوارش پذیر)، دو سطح آنزیم های ناتوزایم پلاس (صفر و0/035 درصد) و دو سطح مولتی بهزیم (صفر و 0/02 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی، با هشت تیمار و چهار تکرار استفاده شد. جیره نویسی آمینواسید کل نسبت به جیره نویسی آمینواسید گوارش پذیر، به طور معنی داری میانگین افزایش وزن روزانه را افزایش، ضریب تبدیل خوراک را در هر سه دوره ی رشد، پایانی و کل دوره و میزان مصرف غذای روزانه را در دوره های پایانی و کل دوره کاهش داد (P<0/05). جیره نویسی بر پایه آمینواسید کل سبب افزایش گوارش پذیری ماده خشک، درصد لاشه، طول روده و کاهش گوارش پذیری چربی شد (P<0/05). ناتوزایم پلاس سبب افزایش گوارش پذیری ماده خشک، پروتئین خام، چربی و کاهش جمعیت باکتری اشرشیا کلای در روده ی کور شد (P<0//05). مولتی بهزیم میانگین افزایش وزن روزانه در دوره ی رشد، ضریب تبدیل غذا در دوره ی پایانی و کل دوره، گوارش پذیری ماده خشک، پروتئین خام و چربی خام را به طور معنی داری افزایش داد (P<0/05). بر اساس نتایج حاصل، مولتی بهزیم قابل رقابت و جایگزینی با آنزیم ناتوزایم پلاس می باشد و علاوه بر این استفاده ی هم زمان آنزیم در جیره های دارای آمینو اسید گوارش پذیر و کم پروتئین می تواند اثر نامطلوب استفاده از جیره ها ی کم پروتئین را بهبود دهد.

آنزیم, آمینو اسید گوارش پذیر و کل, جوجه گوشتی, جمعیت میکروبی, عملکرد, گوارش پذیری