مبین فرزادی - مدیر پروژه بخش مهندسی رودخانه، مهندسین مشاور یکم
الناز موسوی شجاعی - کارشناس بخش مهندسی رودخانه، مهندسین مشاور یکم
امین فرزادی - معاون مهندسی آب، مهندسین مشاور یکم
آیدین رحمانی رضاییه - دانشجوی دکتری مهندسی عمران آب دانشگاه آزاد نجف آباد اصفهان

بهره برداری بی رویه از منابع آب رودخانه های زرینه رود و سیمینه رود در سال های اخیر به جهت مصارف کشاروزی افزایش یافته است. این مساله منجر به تشدید روند خشک شدن دریاچه ارومیه گردیده است. یکی از موثرترین راهکارهای پیشنهادی در جهت کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی، مدیریت اراضی آبی می باشد. مدیریت اراضی واقع در بستر وحریم رودخانه ها با استناد به مواد قانونی، می تواند ضمن کاهش ریسک سیلاب به عنوان روشی در جهت حفاظت کمی منابع آب موثر باشد. در مقابل، وابستگی معیشتی ساکنان حاشیه رودخانه به کشاورزی و تاثیر عوامل مختلف محیطی، اقتصادی و اجتماعی، از چالش های پیش رو می باشد. در کشورهای توسعه یافته، مالکیت منابع و عرصه های طبیعی مانند بستر رودخانه نفی نشده ولی نوع کاربری اینگونه اراضی محدود گردیده است. در تحقیق حاضر بمنظور کاهش مصرف آب کشاورزی، با بکارگیری روش های تصمیم گیری چند معیاره در محیط GIS و با استفاده از مفاد مرتبط با قوانین بستر و حریم رودخانه ها، مدیریت کاربری اراضی رودخانه بگونه ای پیشنهاد می گردد که ضمن رعایت حقوق عرفی مالکان، ضوابط هیدرولیکی و ریسک سیلاب نیز مد نظر قرار گیرد.

حد بستر، مدیریت کاربری اراضی، کاهش مصرف، دریاچه ارومیه