پروانه دلاور - استادیار، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدنوشهر

بیشتر زمامداران چارچوب های خاصی جهت استحکام امور و مصالح ملی در نظر داشته و دارند. به ویژه در نوشتن دستورهای حکومتی دولتمردان و صاحب منصبان. در این نوشتار به شیوه ی اسنادی و تطبیقی و با احصاء تام و با نگاهی مقایسه ای نامه ی 53 نهج البلاغه با خطوط اصلی منشورها و امثله ی دیوانی التوسل الی الترسل مقایسه و بررسی میشود. عهدنامه ی مالک اشتر (حکم حکومت مصر از سوی امام علی(ع) به مالک اشتر)، همانند یک سند حقوقی و آیین زمامداری است که در کلامی فصیح، به چگونگی اداره ی حکومت و تکالیف و حقوق متقابل دولتمردان و شهروندان پرداخته است. التوسل الی الترسل تالیف بهاءالدین محمد بن موید بغدادی ) قرن ششم ه. ق.)، منشی علاءالدین تکش خوارزمشاه ، از نویسندگان برجسته ی قرن ششم فارسی است که در تکوین و تدوین شیوه ی ترسل در زبان فارسی جایگاه برجسته ای دارد.بر اساس این بررسی، آغاز و انجام و متن نامه ی 53 و منشورهای التوسل مورد تطبیق قرار گرفت و وجوه انطباق و افتراق تبیین شد.

امام علی(ع)، نهج البلاغه، التوسل الی الترسل، بهاءالدین محمد بغدادی، آیین زمامداری.