آیسان آقابالازاده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر،
صبا کمالی روستا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر،

در میان فضاهای مختلف شهری، فضاهای باز و میادین شهری از نقش مهمتر و کلیدیتری نسبت به سایر فضاها، جهت ایجاد شهری زنده و پویا، برخوردارند. میدان شهری مکانی است که همه شهروندان آزادانه در آن حضور پیدا میکنند و در ارتباط با یکدیگر قرار میگیرند بازآفرینی منظر میادین شهری میتواند به عنوان یکی از مولفه های مهم در ارتقای میزان تعامالت اجتماعی رودرروی شهروندان دانسته شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوها و ویژگیهای کالبدی، عملکردی، معنایی و زیست محیطی میدان به عنوان مکانهای عمومی شهری به منظور به دست آوردن ایده های طراحی و ارتقاء کیفیت محیطی میدانهای آشفته امروزی شکل گرفته است چرا که در حال حاضر میدانهای شهری مفهوم گذشته خود را از دست داده و به فلکه هایی که عمدتا گره های ترافیکی هستند تبدیل شده اند. در این نوشتار با استفاده از روشهای تحقیق توصیفی تحلیلی و تطبیقی، به خوانش ویژگی های مولفه های مکان در میدانهای تاریخی پرداخته شده و رهنمودهایی بر اساس این ویژگیها و بر محور مولفه های مکان برای طراحی میدانهای امروزی ارائه شده است. به این منظور مفاهیمی چون مکان، مولفه های مکان در طراحی محیط شهری، میدان به مثابه مکان عمومی موفق شهری، گونه شناسی میدانهای شهری، قانونمندیهای حاکم بر طراحی میدانها مورد مطالعه قرار گرفته. هدف از این جستار بررسی شرایط کالبدی و رسیدن به راهکارهایی جهت بهسازی و احیای این فضاها است. به کارگیری اصول پایداری و روانشناختی محور اصلی روند این پژوهش میباشد.

میدان، مکان عمومی، تعامالت اجتماعی، فلکه، میادین شهری