محمد افراسیابی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایران
زینب شکوهی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایرا ن

اهمیت بخش کشاورزی در بهبود رشد اقتصادی، تأمین امنیت غذايی، رهايی از وابستگی به درآمدهای نفتی، خودکفايی در تولید ونهايتاً تاب آوری اقتصادی در شرايط تحريم موجب استفاده از ابزارهای سیاستی گوناگون از جمله سیاست قیمت تضمینی با هدف بهبود و ايجاد رونق در تولید اين بخش شده است. در اين راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیاست قیمت تضمینی بر روی سطح زيرکشت محصول سیب زمینی در ايران در نظر گرفته شد. برای اين منظور از آمار سالیانه برای دوره زمانی 1396- 1375، الگوی انتظارات نرلاو و مدل خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) استفاده شد. نتايج نشان داد که در دو دهه اخیر، تفاوت قیمت تضمینی و قیمت بازاری بر سطح زيرکشت اين محصول اثر مثبت داشته است و توانسته به اهدافی مانند خودکفايی در تولید، جلوگیری از واردات بیرويه و امنیت غذايی کمک نمايد. همچنین بر اساس يافته های تحقیق میتوان به اين نتیجه رسید که سیاست قیمت تضمینی در مورد سیب زمینی از کارايی لازم برخوردار است. اما به دلیل اينکه سطح زيرکشت سیبزمینی نسبت به تغییرات قیمت تضمینی واکنش زيادی را نشان نمیدهد، اعمال سیاستهای قیمتی به تنهايی عامل مؤثری در زمینه افزايش تولید اين محصول نخواهد بود؛ لذا بکارگیری فناوریهای جديد و توسعه مکانیزاسیون در تولید محصولات کشاورزی نیز عامل مهمی در تخصیص بهینه نهاده ها، مديريت هزينه های تولید و افزايش عملکرد تولید است. در اين زمینه الزم است تا سرمايه گذاری های بیشتری در مراکز ترويج و تحقیقات کشاورزی صورت بگیرد و کارکنان اين مراکز با يافته های تحقیقاتی خود در جهت معرفی و آموزش فناوریهای جديد به کشاورزان اقدام کنند؛ که در بلندمدت نتايجی مانند افزايش بهره وری در تولید محصولات کشاورزی را بدنبال دارد.

انتظارات تطبیقی، الگوی نرلاو، سیاست قیمت تضمینی، سیب زمینی