عاطفه محمدزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کامران محسنی فر - عضو هیات علمی گروه خاکشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

کشاورزان برای آماده سازی سریع زمین اقدام به سوزاندن بقایای گیاهی میکنند که باعث انتشار انواع آلودگی با اثرات منفی زیست محیطی میشود. سوزاندن بقایا زراعی باعث تأثیر منفی طولانی مدت بر محیط زیست، مواد آلی خاک، بارندگی، آلودگی خاک و آب و خاصیت آبگریزی خاک می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی اثر آتش‌سوزی بقایای گندم و خاک‌اره روی آبگریزی خاک میباشد. بدین منظور چهار تیمار خاک‌اره، بقایای گندم، خاستر خاک‌اره و خاکستر بقایای گندم در سه سطح 5، 10 و ۲۵ درصد وزنی و یک شاهد از خاک سطح به روش زﻣــﺎن ﻧﻔــﻮذ آب در ﺧــﺎک، آبگریزی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد زمان نفوذ قطره آب به خاک برابر با 116.33 ثانیه است و خاک در کلاس آبگریز قرار دارد. اضافه کردن خاک‌اره و بقایای گندم زمان نفوذ را کاهش داد و در تیمار 25% به ترتیب به 62.67 و 47.67 ثانیه رسید و کلاس آبگریزی به نسبتا آبگریز تغییر کرد. اما خاکستر خاک‌اره و بقایای گندم زمان نفوذ را افزایش داد و به ترتیب در تیمار 25% به 923 و 1008.33 ثانیه رسید و کلاس آبگریزی به شدیدا آبگریز تغییر کرد. مقایسه میانگینها بین خاک‌اره و بقایای گندم در سطح 5 درصد نشان داد از نظر آماری تفاوت معنیداری وجود ندارد بلکه بین هر تیمار با خاکستر آن تفاوت معنیدار وجود دارد.

کلاس آبگریزی, خاکستر بقایای گندم, زمان نفوذ قطره, خاک اره