یوسف باقری نخجوانلو - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی، کلیبر، ایران
احمد افکاری - استادیار فیزیولوژی گیاهی، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی کلیبر، ایران

به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر خصوصیات ریخت شناسی و میزان اسانس نعناع فلفلی تحت تنش خشکی در منطقههوراند، آزمایشی در بهار سال 1399 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوك های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عامل اولشامل چهار سطح آبیاری (آبیاری مطلوب، تنش ملایم، تنش متوسط و تنش شدید و عامل دوم تیمار بیولوژیک بذور نعناع به هنگامکاشت در چهار سطح (عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح با ازتوباکتر و قارچ مایکوریزا، تلقیح با قارچ مایکوریزا و تلقیح با ازتوباکتر با نسبت1:1 برای تیمار ترکیبی قارچ مایکوریزا و ازتوباکتر) اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثرات ساده تیمارهایتنش خشکی و کودهای بیولوژیک بر خصوصیات ریخت شناسی و میزان اسانس به ترتیب در سطح احتمال یک و پنج درصد معنی داربودند. اما برهمکنش این دو عامل بر صفات مورد مطالعه تأثیر معنی داری نداشت. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی وزنتر و خشک اندام های هوایی و میزان اسانس کاهش یافت. نتایج مقایسه میانگین اثر ساده تنش خشکی مشخص نمود که بیشترینوزن تر ساقه در هکتار 8183/01 کیلوگرم، وزن خشک ساقه در هکتار 2216/4 کیلوگرم، وزن خشک برگ در ساقه 3/62 گرم و میزان اسانس 1/97 درصد به تیمار آبیاری کامل درحد ظرفیت مزرعه ای (آبیاری مطلوب) اختصاص یافت. همچنین مقایسه میانگینتیمار کودی مشخص نمود که بیشترین وزن تر و خشک اندام های هوایی و میزان اسانس با کاربرد تلفیقی کودهای بیولوژیک (قارچمیکوریزا و ازتوباکتر) حاصل شد که نسبت به شاهد برتری داشت اما با کاربرد مجزای قارچ میکوریزا و ازتوباکتر تفاوت معنی داری نداشت.

ازتوباکتر، اندام های هوایی، تنش کم آبی، درصد اسانس و میکوریزا