رضا مهدی - آموزش عالی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران
سپیده بارانی - مدیرکل برنامه ریزی آموزشی، آموزش عالی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

نقشۀ جامع علمی کشور سند بالادستی هادی و راهنما در نظام جامع آموزش و علم و فناوری و نوآوری کشور و نقشه راه مسیر توسعه و پیشرفت علم و فناوری و نوآوری در ایران است. براساس این نقشه، انتظار میرود راهبردها و سیاستهای کلان کشور در حوزه آموزشهای عمومی، عالی و فنی وحرفه ای یکپارچه و هدفمند تعقیب و عملیاتی شود. در این مقاله، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، جایگاه آموزش های فنی وحرفه ای و مهارتی در نقشه جامع علمی کشور با رویکرد اکتشافی و آسیب شناسانه، بررسی و تحلیل شده است. براساس یافته های این مطالعه، هرچند در نقشه جامع علمی کشور فرصتها و زمینه های مناسبی برای توسعۀ مهارت و مهارت افزایی دانش آموزان و دانشجویان در آموزش وپرورش، نظام آموزش عالی و سایر نهادهای آموزشی ذیربط پیش بینی شده است، اما در این سند سازوکار اجرا و شفافیت عملیاتی کافی برای مهارت آموزی منابع انسانی کشور تعریف و تدقیق نشده است؛ ازاین رو پیشنهاد می شود ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور به صورت دورهای و نظام مند، توسعه آموزش های فنی وحرفه ای و مهارتی و افزایش سطح مهارت منابع انسانی ذی قیمت کشور را رصد و ارزیابی کند. در این میان، نقش و مسئولیت مدارس، دانشگاه ها، خانواده ها و بنگاه های کسب وکار برای مشارکت جامع در آموزش های فنی وحرفه ای و مهارتی و توسعۀ قابلیت ها، شایستگی ها و مهارت های دانش آموزان، دانشجویان، جوانان جویای کار و شاغلان کشور بسیار حیاتی و تعیین کننده است.

آموزش فنی وحرفه ای, توسعۀ انسانی, سرمایۀ انسانی, مهارت آموزی, نقشۀ جامع علمی کشور