سارا محمدی - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی،دانشگاه رازی.کرمانشاه،ایران
امجد ملکی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه رازی .کرمانشاه،ایران
حاجی کریمی - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام،ایران
علی اکبر زینتی زاده - دانشیار گروه شیمی، دانشگاه رازی.کرمانشاه،ایران

آب زیرزمینی از منابع مهم بهره­برداری از آب در مناطق خشک و نیمه­خشک است. چشمه­های کارستی استان کرمانشاه نقش مهمی در تامین منابع آب استان و بیلان آبخوان­ها دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفی منابع آب استان (در دو آبخوان بیستون و سرپل­ذهاب) با استفاده از مدل­های هیدروشیمیایی و روش­های آماری است. بدین منظور، پس از مطالعات میدانی، 22 نمونه آب از چشمه­های دائمی منطقه در فصل تر (اردیبهشت ماه 96) برداشت و تجزیه گردید. وضعیت هیدروژئوشیمیایی چشمه­ها با استفاده از روش تحلیل مولفه­های اصلی بررسی شد. به منظور شناسایی فرآیندهای ژئوشیمیایی حاکم بر آبخوان­ها، نمودارهای ترکیبی، نسبت­های یونی و اندیس­های اشباع کلسیت، دولومیت و ژیپس نمونه­ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل، دال بر پایین­تر بودن انحلال کانی­ها در چشمه­های آبخوان بیستون نسبت به محدوده­ی سرپل ذهاب به دلیل توسعه­ی بیشتر کارست است. فرآیندهایی نظیر انحلال کانی­های تبخیری و زمان ماندگاری طولانی در آبخوان­های سرپل­ذهاب سبب بالا رفتن غلظت املاح در این چشمه­ها نسبت به چشمه­های محدوده­ی بیستون شده است. طبق یافته­های پژوهش چشمه­های محدوده­ی بیستون به دلیل توسعه­ی بیشتر کارست، در معرض تغییرات آنی ناشی از ورودی­های بارش قرار دارند.

آب زیرزمینی, هیدروشیمیایی, نسبت های یونی, چشمه های کارستی