مهناز تسلیمی۱ - ۱ دکترای تخصصی مدیریت آموزشی و متخصص حوزه سلامت مدارس، وزارت آموزش و پرورش، تهران، ایران

مقدمه: برنامه‌های سلامت محور مدرسه به عنوان عامل ارتقاء دهنده سلامت آینده دانش آموزان و ساختن فرهنگ جامعه اثربخش، همواره مورد نظر متولیان امر تعلیم و تربیت بوده است. هدف این تحقیق، استخراج تجویزهای سلامت محور برای ذی‌نفعان بود. روش‌ها: مطالعه به روش تحلیلی مروری با روش اسنادکاوی، تحلیل محتوا و مطالعه کتابخانه‌ای انجام شد. از برنامه‌های عملیاتی مشتمل بر 3 نسخه از مستندات ابلاغی وزارت آموزش و پرورش به مدارس در راستای سند تحول در سال تحصیلی 1398- 1397 و پژوهش‌های کاربردی از اثربخشی این طرح‌ها در فرهنگ سازمانی مدرسه در 4 دهه اخیر استفاده گردید. با شیوه تقلیل داده‌ها، مقوله‌های استخراجی شباهت سنجی و ویژگی‌ها و اشتراکات دو متغیر تحقیق، با نظر گروه متخصصان و برخی اساتید، احصاء شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج تحلیل یافته‌ها، 30 ویژگی برنامه‌های سلامت محور استخراج شد که با دو مدل فرهنگ سازمانی مدرسه گرونرت و محورهای مدل شاین، انطباق داده شد و در کلیه محورها وجود اشتراک تعیین گردید. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که وجوه اشتراکی برنامه‌های مدارس مروج سلامت و فرهنگ سازمانی با ریشه مشترک باورها و ارزش‌ها گره خورده‌اند که اثرات هم‌افزایی در بستر مدرسه ایجاد می‌کنند، به طوری که آموزه‌های سلامتی در کودکان و نوجوانان به رفتارها، نگرش‌ها و عادت‌های سالم در بزرگسالی تبدیل می‌شوند و به نسل‌های بعد منتقل می‌شود. لذا با توجه به نقش انتقال فرهنگ از طریق مدرسه، شکل‌گیری برنامه‌های سلامت محور در مدارس برای ایجاد عادات و تفکر مثبت، حائز اهمیت است.  

Organizational culture, school, health-oriented, development, education, فرهنگ سازمانی, مدرسه, سلامت محوری, توسعه, آموزش و پرورش