مریم گنجی راد - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر
مریم ایلانلو - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر

ریزگردها یکی از رویدادهای طبیعی است که به طور گسترده در سرتاسر جهان در مناطق خشک و نیمه خشک رخ می دهد. موقعیت جغرافیایی ایران درکمربند نواحی خشک و بیابانی دنیا سبب رخداد این توفان ها در کشور شده است. با توجه به اهمیت روز افزون موضوع ریزگردها و آثار سوء آن بر سلامتی انسان و تحمیل هزینه های سنگین بر دولت و عموم مردم، شناسایی عوامل موثر بر ایجاد چنین شرایط بحرانی حائز اهمیت می باشد و این امر نیازمند پایش دقیق وضعیت موجود و شناسایی عوامل موثر بر آن است. هدف این پژوهش شناسایی منشاء داخلی گرد و غبارها در شهرستان ماهشهر می باشد. شناسایی دقیق منشأهای داخلی گرد و غبار شهرستان ماهشهر، با بکارگیری روش ترکییی سنجش از دور، سیستم اطلاعات مکانی، روش تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی صورت گرفته است. برای این منظور، دادههای مکانی خاکشناسی، کاربری اراضی، اقلیم و شیب (گردآوری از سازمان مربوطه) به عنوان لایه های محدود کننده و لایه پوشش گیاهی و دمای سطح زمین به عنوان لایه های اصلی استفاده شدند. این لایه های براساس مدل سلسله مراتبی وزن دهی شدند. سپس لایه های اطلاعاتی محدود کننده به روش بولین و لایه های اصلی به روش فازی استاندارد سازی شده اند.و با استفاده از عملگر Gamma 0.9 لایه ها همپوشانی شدند و در نهایت نقشه مناطق مستعد تولید گرد و غبار به دست آمد. نتایج نشان می دهد که منشا تولید ریزگردها در ناحیه جنوب و جنوب شرق و جنوب غرب شهرستان می باشد که سبب تشکیل بیابان های کوچکی شده که به کانون تولید ریزگرد تبدیل شده اند.

ریزگرد، شهرستان ماهشهر، تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی، سنجش از دور.