توانمندی داستانها در تحول شناختی کودکان گروه سنی «ب» و «ج» برپایه نظریه رفتاردرمانیِ عقلانیهیجانی (REBT)
عنوان مقاله: توانمندی داستانها در تحول شناختی کودکان گروه سنی «ب» و «ج» برپایه نظریه رفتاردرمانیِ عقلانیهیجانی (REBT)
شناسه ملی مقاله: JR_LIRJ-7-2_011
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_LIRJ-7-2_011
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
بهار قادری - دانشگاه فردوسی مشهد
مهری پریرخ - دانشگاه فردوسی مشهد
زهره سپهری شاملو - دانشگاه فردوسی مشهد
رحمت الله فتاحی - دانشگاه فردوسی مشهد
خلاصه مقاله:
بهار قادری - دانشگاه فردوسی مشهد
مهری پریرخ - دانشگاه فردوسی مشهد
زهره سپهری شاملو - دانشگاه فردوسی مشهد
رحمت الله فتاحی - دانشگاه فردوسی مشهد
مقدمه: ریشه بسیاری از مشکلهای روحی، هیجانی و رفتاری بزرگسالان در دوران کودکی است. نظریه رفتار درمانی عقلانیهیجانی (REBT) و داستانهایی که عناصر این نظریه را داشته باشند، میتوانند با شیوه کتابدرمانی به پیشگیری یا کاهش این مشکلها در کودکان یا تحول شناختی آنها کمک کنند. هدف این پژوهش شناسایی میزان همخوانی داستانهای گروههای سنی «ب» و «ج» و منتشرشده توسط ناشران برجسته (یعنی افق، کانون، نظر، پیدایش و قدیانی) در بخش کودک با عناصر نظریه رفتاردرمانیِ عقلانیهیجانی است. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش پیمایشی و فن تحلیل محتوای کیفی انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از سیاهه اطلاعات کتابشناختی داستانها و سیاهه وارسی عناصر و ابعاد و ویژگیهای نظریه REBT استفاده شد. از 141 داستان بهدستآمده، 80 داستان که حداقل عناصر نظریه REBT، یعنی A، B و C را داشتند، برای بررسی در نظر گرفته شد. یافتهها: از میان داستانهای بررسیشده، حدود 38درصد آنها تا مرحله پیامدها (C) پیش رفته است، یعنی شخصیت داستان بهواسطه باور عقلانی یا غیرعقلانی پیامد سالم و سودمند یا پیامد ناسالم و ناسودمندی را تجربه کرده است. در چنین داستانهایی کودک با دیدن پیامد یا خودش باید بتواند مرحله بهچالشکشیدن باور غیرعقلانی(D) را آغاز کند یا کسانیکه با کودک کار میکنند (مانند روانشناسان، کتابداران، والدین و...) در رسیدن به این مرحله به او کمک کنند. در نزدیک به 63درصد داستانها، شخصیت آن پس از رخداد فعالساز دوم (2A) است که بهچالشکشیدن باور غیرعقلانی و باور عقلانی مؤثر (E) در او شکل گرفته است و در نهایت، پیامد سالم و سودمندی را تجربه میکند (2C). با خواندن این داستانها کودکان از طریق همانندسازی با شخصیت داستان میتوانند به باورهای غیرعقلانی خود پیببرند. بحث و نتیجهگیری: نتایج این پزوهش نشان داد که این داستانها، با نشان دادن باور غیرعقلانی و پیامد ناسودمند یا تغییر در باور، میتوانند ابزار توانمندی برای کتابدرمانی و تحول شناختی در کودکان در نظر گرفته شوند. تولیدکنندگان داستان کودک و روانشناسان، کتابداران و والدین میتوانند از پیشنهادهای کاربردی این پژوهش بهره گیرند.
کلمات کلیدی: نظریه رفتاردرمانی عقلانیهیجانی, نظریه REBT, نظریه آلبرت الیس, مدل ABCDE, کتابدرمانی, تحول شناختی, داستانهای کودکان, تحلیل داستان, کتابخوانی, خواندن, گروه سنی «ب» و «ج»
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1168252/