شهاب فطین - دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
سیمین حسینیان - استاد گروه مشاوره، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
علی اصغر اصغر نژاد فرید - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
خدیجه ابوالمعالی الحسینی - دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، تهران، ایران

هدف پژوهش حاضر ارزیابی مدل تبیین فرسودگی تحصیلی بر اساس متغیرهای حل مساله اجتماعی، سرمایه روانشناختی، وجدان تحصیلی و کمکطلبی تحصیلی و تعیین تناسب مدل نظری ارائه شده با دادههای واقعی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی با تاکید بر روابط علی ممکن بر پایه مدلیابی معادلات ساختاری انجام یافته است. جامعهی آماری را دانشآموزان چهارم رشته علوم تجربی ناحیه یک اردبیل در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ تشکیل میدادند. برای نمونهگیری در گام اول از روش خوشهای و در گام دوم از روش تصادفی طبقهای نسبتی استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان به تعداد ۲۹۱ نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های فرسودگی تحصیلی سالملا-آرو و ناتانن، حل مساله اجتماعی دیزوریلا و نزو، سرمایه روانشناختی لوتانز، وجدان تحصیلی ایلروی و بانتیک و کمک طلبی ریان و پنتریچ بودند. نتایج تحقیق همسو با فرضیهها نشان داد مهارت حل مساله اجتماعی سازگارانه و سرمایه روانشناختی بر فرسودگی تحصیلی اثر منفی دارند . حل مساله اجتماعی ناسازگارانه بر فرسودگی تحصیلی اثر مثبت دارد. علاوه بر اینها، کمکطلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی سازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر منفی آن به تایید رسید. همچنین کمکطلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی ناسازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر مثبت آن به تایید رسید. وجدان تحصیلی هم که متغیر میانجی بین سرمایه روانشناختی و فرسودگی تحصیلی بود، اثر منفی آن به تایید شد. در نهایت، با محاسبهی شاخصهای برازش معلوم شد مدل مفهومی از برازش مناسبی برخوردار است.

فرسودگی تحصیلی, مهارت حل مساله اجتماعی, سرمایه روانشناختی, وجدان تحصیلی, کمکطلبی تحصیلی