محمد جعفر صادق پور - پژوهشگر دفتر مطالعات فقهی پزشکی قانونی، قم، ایران.
اعظم مهدوی پور - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
روح الدین کردعلیوند - استادیار دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

متلاحمه سومین گونه از جراحات سر و صورت (شجاج) به شمار می­رود. در منابع فقهی برای این جراحت تعاریف گوناگونی ارائه شده است. هرچند بسیاری از این تعاریف، دارای مضمونی واحد هستند و تنها در برخی تعابیر با یکدیگر تفاوت دارند، اما با تامل در آثاری که بر این اختلاف تعابیر مترتب می­شود، می­توان دریافت ارائه تعریفی دقیق از گونه­های شجاج به­طور عام و متلاحمه به شکل خاص، امری ضروری است که باید بدون هیچ گونه مسامحه و با توجه تام به مفاد تعابیر و اصطلاحات، صورت گیرد. در همین راستا و برای ارائه تعریفی دقیق، استوار و کارا از متلاحمه، رجوع به اصل کیفیت قانون (The quality of law) به­مثابه تاسیسی مترقی برای تدقیق در ماهیت، اصالت و شکل وضع قانون، می­تواند بسیار راهگشا باشد و منتج به کیفی شدن تعریف قانونی این جراحت شود. در این نوشتار، ضمن مراجعه به منابع معتبر فقهی و با نظرداشت اصل کیفیت قانون، به روشی توصیفی - تحلیلی تعاریف مختلف ارائه شده از متلاحمه در فقه و قانون مجازات اسلامی مورد نقد قرار می­گیرند و از این رهگذر، علاوه بر بازشناسی عناصر ماهوی متلاحمه، تعریفی علمی و دقیق از آن ارائه می­شود.

متلاحمه, اصل کیفیت قانون, بافت عضلانی, گوشت, پرده استخوانی