فاطمه آدینه - کارشناس ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
عطاءالله کاویان - استادیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قربان وهاب زاده - استادیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
عبدالواحد خالدی درویشان - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس

  عوامل زمین­شناسی­ و رسوب شناسی­ در تغییرات اندازه مواد بستر در جهت پایین­دست رودخانه موثر هستند و می­توان در جهت شناخت فرآیندهای هیدرولوژی حوزه آبخیز و همچنین در طراحی سازه های هیدرولیکی و مدیرت مخازن استفاده نمود. به همین منظور این پژوهش در حوزه آبخیز قلعه­سر با طول رودخانه اصلی ۲۴ کیلومتر در حوزه آبخیز قلعه سر در استان مازندران انجام گرفت. در این پژوهش، پس از شناسایی منطقه مورد نظر، رسوبات از ۱۱ مقطع در طول آبراهه اصلی در جهت پایین­دست رودخانه به روش ترکیبی نمونه برداری شد. سپس خصوصیات ریخت­سنجی رسوبات­ بستر با استفاده از روش الک و دستگاه گراولومتر و در نهایت با استفاده از نرم افزار GRADISTAT تعیین شد. همچنین خصوصیات فیزیکی حوزه آبخیز در محیط نرم افزار Arc/GIS ۹.۲ بدست آمد. در نهایت به منظور تعیین موثرترین ویژگی­های فیزیکی حوزه بر خصوصیات ریخت­سنجی رسوبات­بستر، جهت تحلیل داده­ها از نرم افزار SPSS ۱۶ استفاده شد. نتایج رگرسیونی دو متغیره نشان داد که بهترین مدل بدست آمده بین فاکتور D۵۰ با آبراهه رتبه­۱ و در رگرسیون چند متغیره بین فاکتور  D۵۰ با فاصله از بالادست بوده است.    

رسوب بار بستر, تغییرات در جهت پایاب, خصوصیات مورفومتریک, مازندران, ایران