سعید حسین آبادی - استادیار، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائن، ایران
محمد سلمانی مقدم - استادیار، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
مریم نوری دشتبان - دانش آموخته کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی شهری از دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

مکان ها سازنده بخشی از هویت افرادند؛ اما امروزه مکان های شهری ازجمله محلات متاثر از شهرنشینی و شهرسازی جدید معنای خود را از دست داده اند که نتیجه این فرایند، تضعیف هویت مکانی شهروندان امروزی بوده است. با وجود این ممکن است بعضی محلات قدیمی همچنان به مثابه عناصری هویت بخش به حفظ و ارتقای هویت مکانی شهروندان کمک کنند و به سبب همین نقش مهم، شایسته توجهی دوچندان باشند. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این پژوهش، مطالعه سطح هویت مکانی و عوامل موثر بر آن در یکی از محلات قدیمی سبزوار با نام «محله کلاه فرنگی» است. این پژوهش جزو پژوهش های پیمایشی است. داده های میدانی لازم با پرسش نامه و روش نمونه گیری تصادفی ساده، گردآوری و با استفاده از آزمون های آماری T تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و همبستگی لامبدا، تحلیل و هویت مکانی با پنج مولفه ارزیابی بیرونی، آشنایی، تداوم با گذشته، تعهد و تعلق به مکان سنجیده شده است. نتایج نشان می دهد به جز مولفه ارزیابی بیرونی، سایر مولفه های هویت مکانی در سطح مناسبی قرار دارد و برخلاف تغییراتی که در بافت فیزیکی محله کلاه فرنگی به وجود آمده است، ساکنان این محله همچنان احساس هویت مکانی نسبتا زیادی را تجربه می کنند. همچنین مدت اقامت در محله، مالکیت مسکن، تعاملات اجتماعی و احساس امنیت بر هویت مکانی تاثیرگذار است.

هویت مکانی, محلات قدیمی, محله کلاه فرنگی, شهر سبزوار