سید محمد تفضلی - شرکت آب و فاضلاب مشهد/ مدیر دفتر تجهیز منابع مالی و توسعه مشارکت
علیرضا فرید حسینی - گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امین علیزاده - گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

کودهای شیمیایی از جمله منابعی هستند که به سرعت میتوانند عناصر غذایی را در اختیار گیاه قرار دهند ولی مصرف زیاد و مداوم آنها خطرات محیط زیستی مثل آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی و غنی شدن آبها را به دنبال دارد. لذا بهتر است بخشی از کودهای شیمیایی با کودهای آلی جایگزین شود. با توجه به کمبود مواد آلی در اغلب خاکهای ایران، مصرف انواع مواد آلی از قبیل کود دامی و لجن فاضلاب شهری در خاک ضروری بنظر میرسد. به منظور شناخت تاثیر استفاده از لجن فرآوری شده بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی محصول ذرت علوفهای، آزمایشی طی بهار و زمستان و در دو فصل زراعی در سال های ۹۶-۱۳۹۵ در مزرعه ای واقع در شرق شهر مشهد در تصفیه خانه اولنگ-التیمور انجام شده است. در این پژوهش دو تیمار آبیاری با آب معمولی (A) و پساب (B) با اعمال کودهای شیمیایی (S)، حیوانی (D) و لجن فرآوری شده (L) در سه تکرار انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان دهده است که در فصل اول و دوم زراعی تاثیر استفاده از کودها بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر بلال ذرت،کلروفیل a، b، t، سطح برگ و درصد رطوبت ذرت بین تیمارهای استفاده از آب و پساب تفاوت معنی داری در سطح ۵ درصد مشاهده شده است و بر درصد برگریزی گیاه ذرت نیز بین تیمارها تفاوت بسیار معنی داری در سطح ۱ درصد مشاهده شده است. در این میان بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر بلال و کلروفیل برگ بین تیمارهای AS و AD تفاوت معنی داری مشاهده نشده است، بر درصد برگریزی نیز بین تیمارهای BL و BD تفاوت معنی داری مشاهده نشده است و بیشترین درصد برگریزی را شامل شده اند.

ذرت, پساب, کود, لجن, کلروفیل