مهشید ترک زبان - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
غلامعلی مقدم - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
پرویز تاجیک - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
عباس برین - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

زمینه مطالعاتی: فاکتور رشد اپیدرمال می­تواند باعث افزایش تعداد سلول­ها، اندازه کلونی ها و میزان زنده مانی سلولهای بنیادی اسپرماتوگونی گردد. هدف: این آزمایش به منظور بررسی اثر فاکتور رشد اپیدرمال بر تعداد سلول­ها، اندازه کلونی ها و میزان زنده مانی اسپرماتوگونی انجام گرفت. روش­کار: در این مطالعه سلول های اپیتلیوم لوله های منی ساز از بیضه گوساله با استفاده از مراحل هضم آنزیمی و DSA لکتین جداسازی شدند. ماهیت سلول ها علاوه بر ریخت شناسی و فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، از طریق نشانگرهای اختصاصی Oct-۴ و ویمنتین در سلول های کلونی و سرتولی تایید شدند. برای تعیین شرایط مناسب کشت و غنی سازی سلول ها، تعلیق سلولی حاوی سلول های بنیادی به صورت هم کشت با سلول سرتولی و افزودن غلظت های متفاوت از فاکتور رشد EGF کشت داده شد. در طول ۲ هفته دوره کشت، میزان کلونیزاسیون، با میکروسکوپ نوری اندازه گیری شد. در آخرین مرحله، این سلولها در محیط In vitro منجمد-ذوب شدند تا درجه خلوص و قدرت زیست سلول های بنیادی ارزیابی شود. نتایج: در بررسی سطح به صورت کلی، در تیمار با غلظت ۵۰ نانوگرم EGF افزایش سطح تغییر معنی دار بود (۰۵/۰P <)، در بررسی کلونی های با قطر بزرگتر از ۱۱۴/۰ میلی متر (± SE)، افزایش قطر کلونی ها در غلظت ۵۰ نانوگرم معنی دار بود (۰۵/۰P <)، اما در اندازه کلونی ها در شمارش روز آخر تغییر معنی داری در هیچ کدام از گروه های آزمایشی دیده نشد (۰۵/۰ P ≥). نتیجه گیری نهایی: مطالعه حاضر نشان می دهد که می توان سلول های بنیادی اسپرماتوگونی را با درجه خلوص بالا از بیضه گوساله جدا کرد و همچنین از رابطه متقابل بین سلول های بنیادی اسپرماتوگونی و سلول های سرتولی و بعضی فاکتورهای رشد برای شروع، حفظ فرایند اسپرم زایی و غنی سازی سلول های بنیادی در طی کشت و افزایش درجه خلوص و قدرت زیست آنها در طی انجماد استفاده کرد. درتجزیه و تحلیل آماری از آزمون ANOVA استفاده شد و P <۰.۰۵، به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد.

سلول های بنیادی, اسپرماتوگونی, کلونیزاسیون, هم کشتی, EGF