محمود رمرودی
آقا فخر میرلوحی

به منظور تعیین مناسب ترین رقم و میزان نیتروژن سرک در کشت ذرت بعد از برداشت گندم، در سال زراعی ۱۳۷۳، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، واقع در روستای شرودان از توابع فلاورجان، آزمایشی به صورت طرح کرتهای یکبار خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. در این مطالعه، سطوح نیتروژن سرک شامل صفر (شاهد)، ۹۰، ۱۸۰، ۲۷۰ کیلوگرم در هکتار به عنوان فاکتور اصلی و سینگل کراس های ۱۰۸، ۳۰۱ و دبل کراس ۳۷۰ ذرت به عنوان فاکتور فرعی بودند.در این آزمایش سطوح نیتروژن سرک تاثیری بر خصوصیات گیاهی، از جمله تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، ارتفاع و وزن خشک بوته در زمان گرده افشانی نداشت. اما این صفات در هیبریدهای مورد مطالعه در زمان گرده افشانی تفاوت بسیار معنی داری را نشان دادند و دبل کراس ۳۷۰ در کلیه صفات بررسی شده بر سایر ارقام برتری داشت. نتایج تجزیه آماری نشان داد که عملکرد دانه، تعداد دانه در بلال، وزن صد دانه و عملکرد بیولوژیک تحت تاثیر نیتروژن سرک و هیبرید واقع شدند، به طوری که تیمار ۱۸۰ کیلوگرم ازت سرک در هکتار با عملکرد ۷/۸ تن در هکتار دارای بیشترین عملکرد دانه، و تیمار شاهد (عدم مصرف نیتروژن سرک) با عملکرد ۷/۶ تن در هکتار دارای کمترین عملکرد دانه بود. عملکرد دانه در سینگل کراس های ۱۰۸، ۳۰۱ و دبل کراس ۳۷۰ به ترتیب ۸/۷، ۲/۷ و ۸/۹ تن در هکتار بود که بالاترین عملکرد دانه در دبل کراس ۳۷۰ اساسا ناشی از بیشتر بودن تعداد دانه در بلال می بود. از بین اثرات متقابل سطوح نیتروژن سرک و هیبرید، تنها عملکرد بیولوژیک تفاوت معنی داری داشت. با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه می توان چنین استنباط نمود که در شرایط اقلیمی اصفهان، دبل کراس ۳۷۰ با سطح کودی ۹۰ کیلوگرم نیتروژن سرک در هکتار، به عنوان کشت ذرت بعد از گندم مناسب می باشد. با توجه به احتمال وقوع خطر سرمای زودرس پائیزی در منطقه اصفهان، کشت ذرت بعد از جو، به دلیل افزایش فصل رشد ذرت، مطلوب تر خواهد بود.

N-topdress, Corn planting, Mix culture, نیتروژن سرک، کشت ذرت، کشت دوگانه