الهه تشکری فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری:
فاطمه تقوی قاسمخیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری:
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پژوهشکده برنج و مرکبات، دانشگاه عل

تجمع فلزات سنگین به دلیل ایجاد سمیت در خاکهای کشاورزی میتواند تهدیدی برای تولید گیاهان زراعی باشد. از طرفی مطالعات زیادی نشان دادهاند که کاربرد میکروارگانیسمها میتواند بهطور معنیداری سمیت فلزات سنگین را کاهش دهد. بههمین دلیل در آزمایشی تحت شرایط آزمایشگاهی جوانهزنی بذر گندم (رقمN 81 در سطوح مختلف نیترات مس (صفر، 50 و 100 و 150 میلیگرم بر لیتر) و تلقیح با قارچ تریکودرما گونه T. longibrachiatum بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش صفات مرتبط با جوانهزنی نظیر درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص جوانهزنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشهچه و ساقه- چه، طول گیاهچه، نسبت طول ریشهچه به ساقهچه و وزن تر و خشک گیاهچه تعیین شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که حداکثر درصد جوانهزنی و طول ساقهچه در سطوح صفر و 50 میلی- گرم بر لیتر نیترات مس مشاهده شد. کاربرد قارچ تریکودرما نیز موجب افزایش 12 درصدی طول ساقهچه نسبت به تیمار عدم کاربرد گردید. همچنین حداکثر طول ریشهچه و گیاهچه (به ترتیب 142/34 و246/91 میلیمتر) در سطح صفر میلیگرم بر لیتر مس مشاهده گردید. در این آزمایش اثر متقابل کاربرد قارچ در سطوح مختلف مصرف مس بر سرعت جوانهزنی، شاخص جوانهزنی، وزن تر گیاهچه و نسبت طول ریشهچه به ساقهچه معنیدار بوده بهطوریکه حداکثر سرعت جوانهزنی در سطح 50 میلیگرم بر لیتر مس با کاربرد قارچ مشاهده شد و سطح 100 میلیگرم بر لیتر مس در کاربرد قارچ از حداکثر شاخص جوانهزنی گندم برخوردار بود. وزن تر گیاهچه در کاربرد قارچ بههمراه سطوح مختلف مس غیر از سطح 100 میلیگرم بر لیتر مس و تیمار عدم کاربرد در سطوح مختلف مس غیر از سطح 150 میلیگرم بر لیتر مطلوب بوده است. همچنین حداکثر نسبت طول ریشهچه به ساقهچه در تیمار کاربرد قارچ و بدون مصرف مس مشاهده شد.

بنیه بذر، جوانهزنی، قارچ تریکودرما، مس،گندم