نوشین داریوش کریمی - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
مانی مجدم - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
شهرام لک - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
خوشناز پاینده - گروه خاک شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
علیرضا شکوه فر - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

به منظور بررسی اثر محلول پاشی آهن، روی و کاربرد سوپرجاذب در شرایط تنش کم آبی بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان ذرت، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های زراعی ۹۶-۱۳۹۵ و ۹۷-۱۳۹۶ در مزرعه ای واقع در شهرستان شوشتر اجرا شد. عامل اصلی شامل رژیم های آبیاری با سه سطح (آبیاری پس از تخلیه ۳۰، ۴۰ و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی به ترتیب آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید) که زمان اعمال تنش حدود ۶۰ روز بود، عامل فرعی شامل پلیمرسوپرجاذب با دو سطح (شاهد (عدم مصرف سوپرجاذب) و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار) و عامل فرعی فرعی شامل محلول پاشی عناصرریزمغذی با چهار سطح (شاهد (آب معمولی)، محلول پاشی آهن، محلول پاشی روی و محلول پاشی آهن و روی) بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد تاثیر رژیم آبیاری و سوپرجاذب بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بلال، آنزیم کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز معنی دار بود. در شرایط تنش کم آبی عملکرد دانه، تعداد دانه در بلال و آسکوربات پراکسیداز کاهش یافت اما فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز افزایش یافت. از طرفی برهمکنش رژیم آبیاری و سوپرجاذب بر عملکرد دانه معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (۸۵۳۰.۶۹ کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری پس از تخلیه ۴۰ درصد ظرفیت زراعی و کاربرد ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب بود. همچنین برهمکنش رژیم آبیاری و محلول پاشی آهن و روی بر عملکرد دانه، سوپراکسیددیسموتاز معنی دار بود. محلول پاشی آهن و روی در شرایط تنش رطوبتی موجب افزایش عملکرد دانه، تعداد دانه در بلال و سوپراکسیددیسموتاز شد. به طور کلی با توجه به پایداری چندین ساله سوپرجاذب در خاک می توان بیان نمود که کاربرد ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و محلول پاشی آهن و روی در شرایط رطوبتی تنش ملایم می تواند موجب افزایش عملکرد دانه، اجزای عملکرد ذرت و در کل بهبود ۴۵ درصدی تولید ذرت شود.

آبیاری مطلوب, آهن, سوپرجاذب, عملکرد دانه, کاتالاز