مهدی معمری - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
پشمینه محمدنژاد - دانشجوی دکتری علوم مرتع، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
اردوان قربانی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
صفر دادگر - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

یکی از محصولات فرعی جنگلها و مراتع، میوه گیاهان چوبی است که به طور گسترده برای مصارف خوراکی و دارویی استفاده میشود و برای برخی جوامع روستایی یک منبع مهم معیشتی محسوب میشود. هدف اصلی این تحقیق بررسی مقدار تولید میوه با خصوصیات رشد چهار گونه درختچه ای در رویشگاه بایرام کندی در شهرستان شوط، استان آذربایجانغربی بود. آماربرداری در سطح منطقه در ۹ پلات دایرهای شکل ۲۰۰ مترمربعی انجام شد و نمونهبرداری از گونه های موجود در حاشیه رودخانه و امتداد دره ها نیز در ۳ ترانسکت ۵۰ متری به عرض ۵-۳ متر انجام ش د. در داخل هر پلات درصد تاج پوشش، مشخصه های مورفولوژیکی مانند طول تاج، قطر کوچک تاج و مقدار تولید میوه این گیاهان اندازه گیری شد. جهت تعیین رابطه بین مقدار تولید و مشخصه های مورفولوژیکی از رگرسیون خطی استفاده شد و معادله رگرسیونی بین متغیرها و مقدار تولید میوه تعیین شد. نتایج نشان داد که متغیر قطر کوچک سه گونه ارس، زالزالک و زرشک دارای همبستگی مثبت و معنیداری با میوه تولیدی بود، به طوریکه به ازای یک درصد افزایش در این متغییر به ترتیب مقدار ۵۴/۱۹، ۰/۴۷۲ و ۵۴/۵۲ درصد تولید محصول در این گونه ها افزایش خواهد یافت. در گونه نسترن نیز متغیر ارتفاع گونه در سطح ۹۵ درصد ارتباط معنیدار با تولید داشت و به ازای یک درصد ارتفاع ۰/۳۰۵ درصد افزایش محصول خواهد داشت. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که این مشخصه ها مهمترین عوامل تعیین کننده رشد گونه ها میباشند و داشتن اطلاعات جامع در مورد رشد و تولید گونه ها میتواند در زمینه اداره صحیح و مدیریت پایدار مراتع موثر واقع شود.

محصولات فرعی، تولید میوه، رگرسیون خطی، استان آذربایجانغربی