سیدمجید موسوی - رئیس گروه انرژی، معاونت طرح و توسعه سد و نیروگاه، سازمان آب و برق خوزست
محمود شفاعی بجستان - استاد ، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
محمود بینا - دانشیار، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

سرریز پلکانی متشکل از پله هایی است که از نزدیکی تاج شروع و تا پنجه واقع در پایین دسـت ادامـه دارند . استفاده از سرریزهای پلکانی از زمانهای قدیم رایج بوده است . لیکن به دلیل تاثیر قابل توجه پلکان ها بر میزان استهلاک انرژی و همچنین شناخت تکنولوژی جدید در استفاده از بتن مصالح غلطکی ، در سال های اخیر توجه به این نوع سرریزها بیشتر شده است . علیرغم استهلاک انرژی بالای سرریزهای پلکانی، درپایین دست مقداری انرژی مستهلک نـشده بـاقی می ماند که موجب فرسایش بستر و ایجاد حفره در آن می گردد . در مطالعه حاضر با ساخت مدل آزمایشگاهی سعی شده است تا پدیده آب شستگی پایین دست سرریز پلکانی بررسی گردد و با در نظر گرفتن پارامترهای موثر برآن ، رابطه ای به منظور پیش بینی حداکثر عمق آبشستگی ارائه گردد . بدین منظور حدود 44 آزمایش بر روی 4 مدل سرریز پلکانی با دو شیب 20 و 30 درجه و با بکار بردن 3 نوع مصالح بستری با دانه بنـدی هـای مختلف انجام گردید و پس از استخراج نتایج حاصـل از آزمایـشات بـا اسـتفاده از آنـالیز ابعـادی و کـاربرد رگرسیون چند متغیره ، روابطی برای تعیین میزان آب شستگی ارائه گردید

سرریز پلکانی، جریان ریزشی ، آب شستگی