الهام السادات شکوهی - دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
محمد زارع - استادیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

خشکسالی یک پدیده طبیعی و قابل تکرار است که باعث کمبود آب در بخش های مختلف مصرف می گردد. این پدیده در مقایسه با سایر پدیده ها از نظر شدت، طول مدت و گسترش منطقه، خسارت های اقتصادی و اثرات بلندمدت آن از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. نرم افزار DIP برای محاسبه شاخص های خشکسالی هواشناسی کاربرد دارد. خشکسالی انواع دیگری نیز دارد که از آن جمله به خشکسالی هیدرولوژیک و کشاورزی می توان اشاره نمود. اما این نوع از خشکسالی ها بعد از یک دوره خشکسالی هواشناسی رخ می دهند، لذا پایش خشکسال ی هواشناسی از اهمیت خاصی برخوردار است. شاخص های مورد استفاده در این نرم افزار MCZI ،CZI ،SPI ،DI ،PNI و ZSI هستند که در این پژوهش، مقدار این شاخص ها برای ایستگاه اهرم شهرستان تنگستان در بازه زمانی ۴۵ ساله (۱۳۹۸-۱۳۵۴) برآورد شده و به تحلیل آنها پرداخته شده است. نتایج بیانگر آن است که شاخص های CZI ،SPI ،DI ،PNI و ZSI؛ شدیدترین خشکسالی را برای سال ۷۴- ۱۳۷۳ نشان می دهند، که در این سال مجموع بارندگی ۵۸ میلی متر می باشد. همچنین شاخص های CZI ،SPI ،DI ،PNI و ZSI نشان می دهند که سال ۱۳۷۵-۷۶ مرطوب ترین سال می باشد که در این سال مجموع بارندگی ۵۱۹ میلی متر است. بررسی نتایج شاخص های مورد مطالعه نشان می دهد که شاخص های CZI ،SPI و ZSI عملکرد تقریبا مشابهی دارند. شاخص MCZI در مقیاس سالانه قادر به نمایش و تعیین خشکسالی ها و ترسالی های شهرستان تنگستان نیست زیرا برای همه ی سال ها نتایج یکسان است (نسبتا خشک).

خشکسالی، نرم افزار، DIP، شهرستان تنگستان، شاخص های CZI ،SPI و ZSI، شاخص MCZI