فاطمه محمدی شیرمحله - دانشگاه آزاد واحد کرج
فرهاد جمهری - دانشگاه علامه طباطبایی
آدیس کراسکیان - دانشگاه آزاد واحد کرج
سعید ملکی ذاکرینی - دانشگاه آزاد واحد کرج

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب و قند خون بیماران دیابتی با نوع شخصیت بازدارنده بود. روش: روش مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری ۲۲۵ نفر از بیماران مراجعه کننده به مرکز دیابت اکباتان شهر تهران در تابستان ۱۳۹۴ بود. به روش نمونه گیری در دسترس ۳۰ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری جایگزین شد. ابزار پژوهش پرسشنامه شخصیتی گری-ویلسون ( ویلسون، بارت و گری، ۱۹۸۹)، اضطراب بک و استیر (۱۹۹۰) و درمان ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس کابات-زین (۲۰۰۵) بود که طی ۸ جلسه ۱۲۰ دقیقه ای هفته ای یک بار اجرا و برای تحلیل آماری از روش کواریانس و اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی روش ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب (۰۶/۲۵ = F، ۰۰۱/۰ = (P و قند خون بیماران دیابتی با نوع شخصیت بازدارنده بود (۲۲/۲۰ = F، ۰۰۲/۰ =P) و نتایج به دست آمده در مرحله پیگیری حاکی از پایداری تاثیر درمان ذهن آگاهی بود (۰۶/۲۵ = F، ۰۰۲/۰ = P). نتیجه گیری: به متخصصان توصیه می شود به منظور کاهش اضطراب و کاهش قند خون بیماران دیابتی در کنار درمان­های پزشکی از طریق ایجاد هوشیاری آگاهانه و تجربه زمان حال و غیرقضاوتی بودن در این بیماران باعث افزایش سلامت آن ها شوند.

اضطراب, دیابت, ذهن آگاهی, شخصیت بازدارنده رفتار, قند خون