شریفه محمدالق - gonbad kavous university
حسین صبوری - gonbad kavous university
علی ستاریان - gonbad kavous university
عباس بیابانی - gonbad kavous university
عبدالطیف قلی زاده - gonbad kavous university

نیتروژن مهم­ترین عنصر غذایی پرمصرف می باشد که در ساختمان مولکول های پروتئینی گوناگون، آنزیم ها، کوآنزیم ها، اسیدهای نوکلئیک و سیتوکروم ها نقش دارد. به منظور مکان­یابی QTLهای مرتبط با تحمل به کمبود نیتروژن در مرحله گیاهچه ­ای ۹۶ لاین که از نسل هشتم تلاقی ارقام اهلمی­ طارم و ندا به دست آمده بودند در آزمایشگاه­های گیاه شناسی و ژنتیک دانشگاه گنبدکاووس در سال ۱۳۹۳ مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تهیه نقشه ژنتیکی از ۳۰ نشانگر SSR و ۱۵ نشانگر  ISSRاستفاده شد. نقشه پیوستگی ۳/۱۴۱۱ سانتی­مورگان ژنوم برنج را با متوسط فاصله بین دو نشانگر مجاور برابر با ۳۴/۱۵ سانتی­مورگان پوشش داد. در مجموع ۳۸ QTL برای صفات مورد مطالعه مکان­ یابی شد. در شرایط کمبود نیتروژن qRV-۱۰ ۴/۱۱ درصد از تغییرات فنوتیپی حجم ریشه را تبیین نمود. برای میزان ازت در شرایط کمبود نیتروژن یکQTL  روی کروموزوم ۲ شناسایی شد که ۷/۱۳ درصد از واریانس فنوتیپی این صفت راکنترل نمود. QTLهای کنترل کننده تعداد ریشه (qRN-۳ و qRN-۶b)، و وزن ریشه (qRW-۵b و qRW-۵c) در شرایط نرمال بزرگ اثر تشخیص داده شدند که این QTLها توجیه بالای ۲۰ درصد از تغییرات فنوتیپی را به خود اختصاص دادند. از نشانگرهای پیوسته به این QTLها پس از تعیین اعتبار به عنوان نشانگر پیوسته به صفات جهت انتخاب به کمک نشانگر در برنامه ­های به­ نژادی مورد استفاده قرار گیرد.  

Nitrogen deficiency, Quantitative Traits Loci, Rice, Seedling stage, برنج, مرحله گیاهچه ای, کمبود نیتروژن, مکان یابی صفات کمی