فائزه ادیب نیا - Ph.D. Candidate in Psychology, Department of Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran
صغری اکبری چرمهینی - Assistant Professor, Department of Psychology, Arak University, Arak, Iran

در زبان­شناسی شناختی، زبان بخشی از توانمندی­های شناختی انسان تلقی می­شود و هرگونه تحلیل زبانی با تحلیلی از توانایی­های شناختی انسان همراه است. یکی از توانایی­های شناختی انسان بازداری شناختی است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه بازداری شناختی در دانش­آموزان دو­زبانه و دانش­آموزان یک­زبانه انجام شد. روش این پژوهش علی مقایسه­ای بود. جامعه مورد مطالعه، دانش­آموزان دوره دوم متوسطه شهر قزوین بودند که تعداد ۸۲ دانش­آموز (۴۳ دانش­آموز دو­زبانه و ۳۹ دانش­آموز یک­زبانه) با روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار­های پژوهش پرسش­نامه دموگرافیک و آزمون رایانه ای استروپ عددی بود. دانش­آموزان پس از پر کردن پرسش­نامه دموگرافیک، به آزمون استروپ عددی پاسخ دادند. داده­های حاصل از پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس چند­متغیره (مانوا) تجزیه و تحلیل شد. یافته­های آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین عملکرد دانش­آموزان دو­زبانه و یک­زبانه در آزمون استروپ عددی تفاوت معناداری وجود دارد. بدین صورت که اثر استروپ عددی و اثر استروپ فیزیکی در دانش­آموزان یک­زبانه بیشتر از دانش­آموزان دو­زبانه است. با توجه به یافته­های پژوهش می­توان چنین نتیجه گرفت که دانش­آموزان دو­زبانه نسبت به دانش­آموزان یک­زبانه، عملکرد بهتری در بازداری شناختی دارند که سبب می­شود در برخورد با مسائل شناختی، خطای کم­تری داشته باشند و سریع­تر پاسخ دهند.   واژه­های کلیدی: آزمون استروپ، بازداری شناختی، دانش­آموزان، دو­زبانه، یک­زبانه.

Keywords: Stroop test, Cognitive inhibition, Students, Bilingual, Monolingual., واژگان کلیدی: بازداری شناختی, دانش آموزان, دو زبانه, یک زبانه, آزمون استروپ