براتعلی خاکپور - دانشیار گروه جغرافیا ، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی کاظمی بی نیاز - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
امیر اسدی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
محمد محسن رضوی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

زمینه و هدف: پارک های شهری یکی از مهم ترین کاربری­های شهری می باشند و وضعیت توزیع آنها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد به طوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر با ۱.۷ متر مربع می باشد که این فاصله زیادی با استاندارهای محیط زیست سازمان ملل متحد دارد. این در حالی است که منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعیتی یکی از پرتراکم ترین مناطق شهر مشهد می باشد. هدف از این پژوهش تعیین مکان بهینه برای احداث پارک های شهری جهت کاهش کمبودهای موجود در منطقه می باشد. روش بررسی: معیارهایی مورد بررسی از جمله وجود زمین های بایر، میزان فاصله از مراکز آموزشی و فرهنگی، تراکم جمعیت، دسترسی به تاسیسات شهری و شبکه ارتباطی شهر و میزان فاصله از پارک ها و فضای سبز موجود ارزش گذاری گردد، سپس با استفاده از مدل محاسبگر رستری در محیط نرم افزار ArcGIS لایه های مورد نیاز بر اساس معیار تعیین شده تهیه گردید و در ادامه به هریک از لایه های تهیه شده براساس میزان اهمیت آنها در مکان یابی فضای سبز وزن مناسبی اختصاص داد شد. یافته ها:سرانه فضای سبز منطقه ۱.۷ متر می باشد که با توجه به سرانه پیشنهادی، ۷۷۴۳۴۷ متر مربع فضای سبز کمبود وجود دارد وبا توجه به تراکم بالای جمعیت در این محدوده نیازمند گسترش فضای سبز در منطقه می باشد بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی زمین­های منطقه را برای انتخاب مکان های مناسب برای فضای سبز اولویت بندی شد. در نهایت زمین های اولویت بندی شده را با نقشه کاربری اراضی مورد ارزیابی قرار گرفت، که با کاربری موجود در سطح منطقه همخوانی داشت.

پارک شهری, سیستم های اطلاعات جغرافیایی, شهر مشهد, فضای سبز شهری, مکان یابی