مرتضی سالاررحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه دانشگاه شهید باهنر کرمان
محمدجواد فدایی - استاد بخش مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

بهینه سازی هنر یافتن بهترین جواب در بین وضعیتهای موجود با توجه به محدودیتها و نیازهای مسئله است. برای یک مسئله، ممکن است جوابهای مختلفی موجود باشد که برای مقایسه آنها و انتخاب جواب بهینه، تابعی به نام تابع هدف تعریف میشود. انتخاب این تابع به طبیعت مسئله وابسته است. در سالهای اخیر روشهای بهینه سازی فرا ابتکاری مختلف توسعهیافته اند. بسیاری ازاین روشها از رفتارهای گروهی در طبیعت و یا از قوانین فیزیک الهام گرفته اند. با توجه به پیشرفت کامپیوترها و بالا رفتن سرعت آنها، به الگوریتمهای فرا ابتکاری توجه بیشتری شده است و این الگوریتمها در حل مسائل مهندسی نتایج خوبی از خود نشان دادهاند. به دلیل وجود عدم قطعیت در پارامترهای طراحی، نمیتوان به یک طرح کاملا ایمن دست یافت و همواره طراحیها با میزانی از احتمال خرابی همراه میباشند. محاسبه احتمال خرابی سازه از نکات مهم در مهندسی عمران است . بر همین مبنا تلاش شده است تا روشهای کار آمد برای محاسبه احتمال خرابی سازه ها و حل مسائل قابلیت اطمینان ارائه گردد. در این پژوهش با ترکیب سه الگوریتم کرم شبتاب، خفاش و جستجوی کلاغ سعی شده تا سرعت و دقت در به دست آوردن شاخص قابلیت اطمینان افزایش پیدا کند. برای این کار ابتدا متغیر های مسئله را به فضای نرمال استاندارد منتقل نموده و سپس با در نظر گرفتن الگوریتم کرم شبتاب به عنوان الگوریم پایه؛ در بهینه کردن جمعیت اولیه کرم شبتاب با استفاده از الگوریتم جستجوی کلاغ، و ضریب جذب کرم شبتاب با استفاده از الگوریتم خفاش سعی شده است. با مقایسه جوابهای الگوریتم پیشنهادی و سایر الگوریتم ها، این نتیجه حاصل شده است که جوابهای به دست آمده از سرعت و دقت قابل ملاحظه ای نسبت به سایر الگوریتمها برخوردار است.

بهینه سازی، فرا ابتکاری، کرم شب تاب، خفاش، جستوی کلاغ، شاخص قابلیت اطمینان.