نازنین سادات قدسی پور - کارشناس ارشد مهندسی شیمی - کارشناس ارشد مهندسی قرارداد

در سالهای اخیر طرحهای عظیمی بویژه در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور آغاز شده اسـت کـه اجـرای آنهـا فرصتی طلایی برای افزایش توانمندی های صنایع داخلی بشمار مـی رود بگونـه ای کـه سـازندگان و تولیـد کننـدگان داخلی کالاها، متناسب با وضعیت فرآیندهای تولیدی، ن یروی انـسانی و اهـداف سـازمانی خـود مـی توان نـ د از فرصـت استثنایی بوجود آمده بطور م ؤثری در روزآمد نمودن فناوری تولید ی و افزایش قدرت رقابت پذیری سود جویند . بـا ایـن وجود مرور کوتاه بر آنچه تاکنون اتفاق افتاده نشان می دهد که از این فرصت طلایی به نحـو مطلـوبی اسـتفاده نـشده است . شاید بتوان سازندگان داخلی را در بهره گیری از فرصت استثنایی حاضر به سه گـروه عمـده تقـسیم نمـود . گـروه نخست سازندگانی را شامل می شود که استراتژی خود را ارتقاء فناوری قرار داده اند . این گروه سـعی بـر آن دارد تـا بـا درک صحیح از نیازهای تکنولوژیک و شناخت راه کارهای ارتقا ی فناوری بیشترین بهره را از این فرصت طلایی برده و ضمن برآورد نیاز پروژه ها نسبت به ارتقاء توانمندیهای خود اقدام نماید . گروه دوم استراتژی انتظار را پیش روی گرفتـه اند . این گروه بدون تلاش جهت ارتقا ی فناوری، سع ی بر آن دارند تا با اسـتفاده از اهرمهـای مختلـف سـهم خـود را از سفارشات تجهیزات و کالاهای این پروژه ها حداکثر سازد بدون آنکه نسبت به عملیـاتی نمـودن فناوریهـای جدیـد یـا ارتقای فناوری موجود خود اقدام قابل توجهی صورت دهد . گروه سوم سازندگان و شرکتهایی را تشکیل مـی دهـد کـه رفتاری بین گروه اول و گروه دوم از خود بروز می دهند . این گروه در شرایطی خاص و بطور محـدود بـرای ارتقـا ی فناوری خود اقدام می نماید . استراتژی این شرکتها شباهت بیشتری به گروه دوم دارد . چالش اصلی برای افزایش توانمندی و ارتقا ی فناوری گروههای دوم و سوم ایجاد انگیزه رشد و ارتقا در آنهاسـت . در کنار این چالش سایر چالشهای پیش روی ارتقا ی فناوری و افزایش توانمندی آنها نیز مطرح اسـت . مـرور تلاشـهای گروه نخست می تواند کمک شایانی به تعیین چالشهای پیش رو ی این گروه و گروههـای دوم و سـوم نمایـد . بـر ایـن اساس در نوشتار حاضر سعی برآن است تا با ت وجه به ظرفیت بالقوه سازندگان و شرکتهای داخلی مهمترین موانع موجود در توسعه ، جذب فناوری و افزایش توانمندیهای آنها مورد بررسی قرار گیرد تا در نتیجه مجموعه اقداماتی که در جهـت مقابله با این چالشها باید صورت پذیرد شفاف تر گردد .