غلامرضا معمارزاد ه طهران
سهراب خان محمدی
حسین وفادار

زمینه و هدف: تعریف مشخص هر پدیده، امکان تحلیل منطقی و علمی آن را فراهم نموده و با ایجاد زمینه برای هدف گذاری دقیق، تدوین درست راهبردها و هدایت مناسب اقدامات اجرایی، شرایط را برای مدیریت کارآمد آن مهیا می سازد. هدف اصلی این پژوهش، مفهوم شناسی بحران در حوزه دانش پلیسی از طریق تبیین ابعاد و مولفه های بحران انتظامی است. دو سوال اصلی پژوهش عبارت اند از: بحران از دیدگاه انتظامی چیست؟ ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده بحران با رویکرد انتظامی کدام اند؟ روش: تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و مطالعات اکتشافی به روش کتابخانه ای و بررسی اسنادی انجام و پس از تدوین ادبیات موضوع، جامعه خبره از متخصصان انتظامی انتخاب با استفاده از پرسشنامه و به روش دلفی از آنها پیرامون ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده بحران انتظامی نظرسنجی شد. براساس روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی داده ها (AHP) نظرات تخصصی خبرگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مناسب ترین تعریف بحران انتظامی عبارت است از مجموعه شرایط و وضعیتی که ارزش ها و اهداف سازمانی نیروی انتظامی در خطر باشند و ابعاد سه گانه تهدیدات علیه دستاوردهای انقلاب اسلامی، تهدیدات علیه نظم و امنیت اجتماعی و تهدیدات علیه آسایش عمومی و فردی، ابعاد اصلی بحران در این رویکرد می باشند. نتیجه گیری: وقوع بحران از هر نوعش تهدیدات امنیتی و نیازهای امنیتی مرتبط با وظایف و ماموریت های نیروی انتظامی را ایجاد می نماید و ناجا در تمامی بحران ها دارای مسئولیت بحران ستیزی است. ابعاد سه گانه بحران انتظامی به مولفه ها و شاخص های دیگر تقسیم می شوند و از تجزیه و ترکیب آنها اشکال گوناگون بحران در سطوح مختلف قابل تعریف و تحلیل است.

بحران, مدیریت بحران, امنیت, فرایند تحلیل سلسله مراتبی داده ها, نیروی انتظامی