لادن فتی - Assistant Professor, Iran University of Medical Science, Tehran, Iran.
زهرا نوعی - Clinical Psychology, Iran University of Medical Science, Tehran, Iran.
علی اصغر اصغرنژاد فرید - Assistant Professor, Iran University of Medical Science, Tehran, Iran.
احمد عاشوری - Clinical Psychology, Iran University of Medical Science, Tehran, Iran.

هدف: مقایسه طرح­واره های ناسازگار اولیه و ریشه های والدینی این طرح­واره ها در مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری، اختلال وسواسی- اجباری و جمعیت غیر بالینی. روش: پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی (علی- مقایسه ای) و مقطعی است که در نمونه ای ۴۵ نفره (شامل ۱۵ بیمار مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری، ۱۵ بیمار مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری و ۱۵ نفر از جمعیت غیر بالینی) اجرا شد که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند. آزمودنی ها با استفاده از پرسشنامه طرح­واره های ناسازگار یانگ و فرزندپروری یانگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها، از روش های آماری تحلیل واریانس چندمتغیره و آمارهای توصیفی استفاده شد. یافته ها: این پژوهش تفاوت معنادار گروه مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری را با گروه غیر بالینی در تمامی طرح­واره­ها آشکار کرد. گروه مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری نیز در بیشتر طرح­واره­ ها، به استثنای طرح­واره های ایثار، شکست و محرومیت هیجانی، با گروه غیر بالینی تفاوت معنادار داشت. دو گروه بالینی (مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری و اختلال شخصیت وسواسی- اجباری) نیز فقط در طرح­واره ناسازگار اولیه محرومیت هیجانی با هم تفاوت معنادار داشتند. در حوزه ریشه های والدینی، تفاوت گروه مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری با گروه غیر بالینی بیشتر از تفاوت گروه مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری با گروه غیر بالینی بود. دو گروه بالینی نیز بر اساس چهار طرح­واره محرومیت هیجانی، نقص/ شرم، رها شدگی/ بی ثباتی و بی اعتمادی/ بدرفتاری در حوزه ریشه های والدینی از هم متمایز بودند. نتیجه گیری: نتایج به طور کلی تفاوت معنادار دو گروه بالینی را با گروه غیر بالینی در طرح واره های ناسازگار اولیه نشان می­دهد. علاوه بر این، پژوهش بیانگر شباهت ساختارهای عمیق شناختی دو گروه بالینی و در نتیجه وجود ارتباط بین این دو اختلال است.

Early Maladaptive Schemas, Parental Origins, Obsessive-Compulsive Personality Disorder, Obsessive Compulsive Disorder, طرح واره های ناسازگار اولیه, ریشه های والدینی, اختلال شخصیت وسواسی- اجباری و اختلال وسواسی- اجباری