فضل الله خدادادی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

متون در عالم ادبیات به دو دسته متون روایی و غیر روایی تقسیم می شوند، متون روایی نیز خود دو گونه اند: متون روایتمند و متون روایت گونه. امروزه نظری هپردازان عرصه روایت برای بررسی میزان روایی بودن متون دو اصطلاح به ظاهر متشابه، اما متفاوت «روایتمندی» و «روایت گونگی» را به کار می برند. نگاه صوری به این دو اصطلاح نشان می دهد که روایتمندی ( روایت+مندی) حالتی توصفی دارد؛ در حالی که روایتگونگی (روایت+ گونه) مبتنی بر تشبیه است و تنها برخی از ویژگی های روایتمندی را در خود دارد، پس روایتمندی ( Normativity ) اعم از روایت گونگی ( Narrative hood ) است. حال مساله این است که معیارهای تمایز متن روایتمند و روایت گونه کداماند؟ پژوهش حاضر به شیوه توصیفی تحلیلی درصدد تحلیل و تبیین این دو اصطلاح با تکیه بر متون مختلف است و نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که روایتمندی ابزار سنجش میزان توالی رویدادها و مبتنی بر عناصر درون متنی است، در حالی که روایت گونگی حداقل معیارهای روایی متن را در بر می گیرد و حد واسط بین متن روایی و غیر روایی است.

توالی رویدادها ، روایتمندی، روایت گونگی