سونه رضازاده مقدم - Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran
آناهیتا خدابخشی کولایی - Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran
رحیم حمیدی پور - Department of Counseling, Farhangian University, Tehran, Iran
اکرم ثناگو - Nursing Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran

مقدمه: مادران با کودک کم توان ذهنی با مشکلات و چالش های روان شناختی متعددی درگیر هستند. روش های جدید روان شناختی از جمله؛ روان شناسی مثبت گرا دارای مفاهیمی هستند که می توانند به امید و تاب آوری آنها در برابر مصائب زندگی کمک کنند. پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روانشناسی مثبت نگر بر امید و تاب آوری مادران دارای کودک کم توان ذهنی بود. روش کار: روش این پژوهش از نوع نیمه تجربی و با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه مادران با کودک کم توان ذهنی در بیمارستان رفیده شهر تهران در سال ۱۳۹۵ بود که از این میان تعداد ۳۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص یافتند. دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون (۲۰۰۳) و مقیاس امیدواری اشنایدر و همکاران (۱۹۹۱) پاسخ دادند. گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه آموزش مبتنی بر روانشناسی مثبت نگر را دریافت کردند. داده های جمع آوری شده به وسیله آزمون کوواریانس و نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین نمرات امید در مرحله پیش آزمون (۹۹/۴ ± ۶۶/۱۹) و پس آزمون (۲۰/۴ ± ۲۵) (۰۰۱/۰ = P) تفاوت معناداری را نشان داد. همچنین، در نمرات تاب آوری در مرحله پیش آزمون (۵۴/۱۳ ± ۶۶/۵۱) و پس آزمون (۶۷/۱۲ ± ۰۶/۵۷) (۰۰۵/۰ = P) در گروه آزمایش پس از اجرای مداخله تفاوت معناداری مشاهده شد. این تفاوت در گروه کنترل مشاهده نشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که، ارائه مداخله های آموزشی و درمانی مبتنی بر روان شناسی مثبت گرا می تواند به ارتقای امید و تاب آوری در برابر استرس در مادران با کودک ناتوان ذهنی اثربخش باشد. برگزاری دوره های آموزشی و درمانی به مادران با کودکان کم توان ذهنی در مراکز و موسسات توانبخشی توصیه می شود.  

Positive Psychology, Hope, Resiliency, Mental Retardation, روانشناسی مثبت نگر, امید, تاب آوری, کم توان ذهنی