رویا اشراقی سامانی - استادیار اقتصاد کشاورزی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

یکی از رهیافت های ترویجی، مشارکت کشاورزان در تامین هزینه های مورد نیاز برای آموزش های ترویجی آنان است که پذیرش آن به وسیله کشاورزان شرط ها و بایسته های ویژه ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی عامل های موثر بر گرایش گندم کاران استان ایلام برای مشارکت در تامین هزینه های خدمات آموزش ترویج کشاورزی انجام شد تا مشخص شود آیا می توان به سوی ترویج خصوصی رفت یا نه. جامعه ی آماری پژوهش را گندم کاران استان ایلام تشکیل دادند (۵۷۲۶۲=N) که با استفاده از جدول مورگان و روش تصادفی طبقه ای، با انتساب متناسب، ۳۸۱ تن از آنان به عنوان نمونه انتخاب و بررسی شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی شکلی و محتوایی آن با نظرسنجی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام تایید شد. روایی سازه نیز با استفاده از روایی هم گرا بر پایه دومعیار (۷۹/۰= AVEو ۸۵/۰= CR) تایید شد. پایایی ابزار اندازه گیری با استفاده از آزمون آلفای ترتیبی(۸۴/۰=α) نیز تایید شد. برای دست یابی به هدف بررسی از مدل رگرسیون لاجیت و نرم افزار ۸Eviews استفاده شد. بنابر نتیجه ی تحقیق، تنها ۰۸/۲۸ درصد از پاسخگویان گرایش به مشارکت در تامین هزینه خدمات آموزش ترویج کشاورزی داشتند. برآورد رگرسیون نیز نشان داد که عامل های سطح تحصیلات کشاورزان، دارا بودن درآمد غیر کشاورزی، سطح زیرکشت گندم، پیشینه ی کشت گندم، رضایت از خدمات ترویجی و گرایش به استفاده از خدمات ترویجی بر احتمال گرایش گندم کاران استان ایلام به مشارکت در تامین هزینه های خدمات ترویجی دریافتی تاثیر گذار هستند. به جز عامل دارا بودن درآمد غیر کشاورزی دیگر عامل ها بر احتمال گرایش گندم کاران به مشارکت در تامین هزینه ها اثر مثبت داشتند.

گرایش به مشارکت, تامین هزینه ترویج, گندم کار, ترویج خصوصی, رضایت از خدمات ترویجی