محمدرضا ایدون - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زمین شناسی مهندسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی ، بندرعباس ، ایران
غلامحسین بیگی پور - استادیار گروه عمران، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی ، بندرعباس ، ایران
محمدصادق دهقانیان - استادیار گروه زمین شناسی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی ، بندرعباس ، ایران

در اغلب نقاط ایران که دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است، مدیریت منابع آب زیرزمینی از اولویت خاصی برخوردار است .یکی از راههای مفید در تامین آب مورد نیاز بخشهای مختلف در این مناطق و مقابله با بحران خشکسالی، کمک به افزایش ذخایر آب زیرزمینی است .موضوع اصلی این تحقیق مکانیابی سدهای زیرزمینی در حوضه آبریز رودخانه گز در استان هرمزگان است. براین اساس، با استفاده از تحلیل ها و آنالیز های منطقه ای، مدل های ارتفاعی رقومی، اطلاعات ماهواره ای، خصوصیات هیدرولوژیکی، زمین شناسی و هواشناسی در نرم افزار های مناسب به خصوص GIS بصورت سنجش از دور، مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده از تحقیق  سه سایت بعنوان گزینه مناسب جهت احداث ساختگاه سدزیرزمینی  معرفی گردیده است.  پس از بررسی های اولیه و بازدید صحرایی از محل سایت های پیشنهادی، سایت شماره (۲) بعنوان سایت مستعد و دارای اولویت اول انتخاب گردید. این سایت به لحاظ زمین شناسی، بر روی واحدهای ماسه سنگی و کنگلومرایی و اندکی شیلی ماسه ای درشت دانه با نفوذپذیری خوب قرار دارد. رسوبات کواترنر شامل آبرفت ها و تراسهای آبرفتی نیز در حاشیه پهنه سیلابی رودخانه گز با نفوذپذیری قابل قبول دیده می شوند. شیب سطحی رودخانه ۵/۲ % ارزیابی گردید که به لحاظ توپوگرافی، مستعد احداث سد زیرزمینی است. حجم آبگیری مخزن سایت پیشنهادی در هر نوبت برابر با ۷۷۷۶۰۰ متر مکعب برآورد و مخزن سد در مدت حدود ۶۹ روز پر خواهد شد. لذا با مدیریت مناسب، امکان آبگیری ۴-۳ نوبت در سال وجود دارد. بدین ترتیب حجم آبگیری سالانه سد در ۴ نوبت، حدود ۳.۱۱۰.۴۰۰ متر مکعب برآورد می شود.

سد زیرزمینی, مکان یابی, رودخانه گز, سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)