سیدجواد محمدی تبار - کارشناسی ارشد، زمین شناسی پترولوژی،
فائزه صادقی - کارشناسی مهندسی معدن،

در این پژوهش به مطالعه اثرات شیمیایی دایک ها و توده های پگماتیتی بر روی سنگ های دگرگونی میزبان در منطقه زمان آباد، ارزان فود پرداخته می شود. پگماتیت ها و آپلیت ها بر اساس ترکیب کانی شناسی به پگماتیت های تورمالین دار همراه یا بدون مسکوویت، پگماتیت های کوارتز-مسکوویت دار، پگماتیت های تورمالین-گارنت دار، آپلیت-های تورمالین دار, آپلیت های گارنت-تورمالین دار و رگه های کوارتز خالص تقسیم می شوند. دگرگونی ناحیه ای که در منطقه حادث شده سبب ایجاد انواع شیست ها شامل گارنت شیست ، تورمالین شیست، سیلیمانیت شیست و گارنت-آندالوزیت-سیلیمانیت شیست و دگرگونی در حد رخساره شیست سبز و آمفیبولیت درجه پایین شده است. مطالعات پتروگرافی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی دایک های آپلیتی-پگماتیتی بیانگر آن است که این دایک ها از نظر درجه اشباع از آلومین به سری پرآلومین همراه با برتری مسکوویت نسبت به بیوتیت متعلق هستند و ترکیب این دایک ها مایل به پگماتیت LCT (حاوی Ta، Cs، Li) می باشد. اکثر نمونه های مورد مطالعه در محدوده ساب آلکالن و در زیر مجموعه کالک آلکالن از نوع کلسیک قرار می گیرند. آپلیت-پگماتیت های منطقه حاصل پیشرفت تبلور تفریقی در گرانیت های نوعS می باشند. نتایج ژئوشیمی سنگ میزبان معرف مقادیر نسبتا بالا بالای SiO۲ و Al۲O۳ است و همچنین شواهد صحرایی و ژئوشیمیایی بیانگر پلیتی بودن پروتولیت سنگ های دگرگونی منطقه می باشد. زون های دگرگونی ناحیه ای شامل زون بیوتیت، زون گارنت، زون آندالوزیت، زون فیبرولیت و زون سیلیمانیت می باشد. در نمودار نرمال شده نسبت به کندریت ها آنومالی منفی عناصرBa، Nb، Sr و Ti دیده می شوند که می تواند مربوط به توده های کالک آلکالن قوسی باشند. در این نمودارها عناصرLILE (Rb، K، Th) و LREE (Nd، Ce، La) نسبت به HREE و برخی عناصرHFS نظیر Ti، Nb، Zr، Y غنی شدگی بیش تری را نشان می دهند که با توده های زون فرورانش حاشیه قاره ها مشابهت دارند و همچنین تفریق ماگمایی را نشان می دهند. عمده ترین سنگ های دگرگونی منطقه را متاپلیت ها تشکیل می دهند که محتوی آندالوزیت های در حال تبدیل به سیلیمانیت هستند. بنابراین رخداد دگرگونی دما بالا-فشار متوسط تا پایین را نشان می دهند

پگماتیت، آپلیت ، دگرگونی، زمان آباد، ارزان فود