حمید اسدپور - مدیر گروه تاریخ دانشگاه خلیج فارس

بچکیده : بندر بوشهر به عنوان یکی از بنادر مشهور وتاریخی دارای جایگاه مهمی در اقتصاد،سیاست ،تاریخ و دریانوردی ایران و خلیج فارس بوده است. بندربوشهر در طول دوره افشاریه،زندیه ،قاجاریه و حتی بخشی از دوران پهلوی اول نه تنها بزرگترین بندر ایران در جنوب کشور بشمار میرفت بلکه مهمترین و مشهورترین بندر خلیج فارس نیز محسوب میشد بطوری که حدود بیست کشور خارجی در آن دارای کنسولگری بودند(برازجانی،۱۳۹۷،۹) اقتصادبوشهردر قرن نوزدهم میلادی برپایه تجارت و دریانوردی تجاری استوار بود.گسترش تجارت دریایی بوشهردر طول قرن نوزدهم موجبات شکل گیری یک جامعه تجاری قدرتمندی را در بوشهرفراهم کرد بگونه ای که تجاربزرگ وصاحبان سرمایه از سراسر ایران به بوشهرمهاجرت نموده و در آن ساکن گشتند.علیرغم این جایگاه برجسته تاریخی ،بوشهردر نیمه دوم قرن بیستم از توسعه بازماند و جایگاه خود را به رقبا واگذار کردبطوری که اینک جزوبنادر درجه دوم خلیج فارس بشمار میرود. این پژوهش در پی آن است که موانع تاریخی توسعه بوشهر را مورد کاوش قرار دهد و بنابراین پرسش محوری این پژوهش این خواهد بود که موانع تاریخی توسعه بوشهر کدام موانع هستند؟ فرضیه اصلی این مطالعه این است که ضعف و انحطاط جامعه تجاری بوشهر به موازات یک سلسله از عوامل دیگر زمینه های افول بوشهر را رقم زده است.بدیهی است که سایر عوامل نیز در این پژوهش مورد بررسی واقع میشوند.یافته های تحقیق نشان میدهند که توسعه بوشهر منوط به برطرف شدن موانع تاریخی می باشد.

واژگان کلیدی : بوشهر, خلیج فارس, توسعه, بازرگانی, جامعه تجاری پهلوی