مهدی شریفیان - دانشگاه بوعلی سینا همدان
کیومرث رحمانی - پژوهشگاه علوم انسانی

داستان های صادق هدایت به مثابه ی منشوری است که از زوایای مختلف قابل بحث و بررسی است .در آثار هدایت رگه هایی از اندیشه های رئالیستی، ناتورالیستی و گاه سورآلیستی قابل مشاهده است. لذا به برخی از اندیشه های «ناتورالیستی» صادق هدایت خواهیم پرداخت. ناتورالیسم، نهضتی ادبی است که شکل افراطی واقع گرایی (Real) شمرده می شود. این مکتب در ادبیات، نظریه ای است که کردار، گرایش و اندیشه را زاییده ی غرایز و امیال طبیعی، می داند؛ به هیچ رویداد یا پدیده ی فوق طبیعی قایل نیست و همه ی واقعیات و پدیده ها را موجود در طبیعت و در دایره ی علوم طبیعی تفسیر می کند. بدین ترتیب، ناتورالیسم در ادبیات بر جنبه های توارث محیط و بر مشاهده ی زندگی به دور از آرمان گرایی تاکید می ورزد و در این راه به ترسیم جزئیات، ولو زشت و ناخوشایند می پردازد. «ناتورالیسم» ادبی از طریق ترجمه های صورت گرفته در دوران مشروطیت وارد حوزه ی ادبیات ایران شد و نویسندگانی چند، از جمله صادق هدایت، صادق چوبک و ... را تحت تاثیر قرار داد. در این مقاله تاثیر ناتورالیسم در آثار صادق هدایت مورد بررسی قرار گرفته است.  

. صادق هدایت, ناتورالیسم, ایده الیسم, ادبیات داستانی