مریم فروزان - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
حسین نوری - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
محمد رضایی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
محمد حسن زاده - دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه

باکتری B.t. یک باکتری گرم مثبت، اسپورزا و خاکزی با جاذبه های فراوان زراعی و علمی می باشد که در سراسر جهان و در اکثر شرایط آب و هوایی یافت می شود. به دلیل وجود ژن های Cyt,Cry,Vip پروتئین هایی تولید می کنند که بطور اختصاصی آفات مهم محصولات کشاورزی از جمله سخت بالپوشان، بالپولکداران، دوبالان و حتی نماتدها را کنترل می نماید. بدین منظور 25 جدایه بومی باکتری B.t. جداسازی شده از خاکهای زراعی شهرستان سلماس از نظر میزان سمیت بر روی لارو و حشره کامل T.castaneum مورد بررسی قرار گرفتند. جدایه های B.t. بر اساس روش استات جداسازی گردیدند ویژگیهای مرفولوژیکی کریستال با استفاده از میکروسکوپ نوری مطالعه شد. براساس نتایج 25 ایزوله B.t. جداسازی و بیشترین ایزوله به شکل دو هرمی بودند. در مرحله حشره کامل این آفت 40 درصد جدایه ها و در مرحله لاروی 8 درصد جدایه ها به ترتیب تلفاتی بیش از25% و 75% نشان دادند و بطور کلی نتایج نشان داد که باکتری تاثیر قابل توجهی بر روی لارو و حشره کامل حشرات مورد بررسی داشت.

جدایه ها، باکتری Bacillus thuringiensis، شپشه آرد (Tribolium castaneum)، سمیت