مجید حیدری زاده - استادیار مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
سمانه اروندی - کارشناس آبیاری مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

مولفه های بیلان آب در حوزه های کارستی با ورودی و خروجی پیچیده و ناشناخته ای همراه هستند که تنها با معادله ساده بقای جرم به راحتی نمی توان مولفه ای نامشخص ورودی، خروجی و ذخیره را تعیین نمود. تعیین مولفه های بیلان آب برای هر گونه برنامه ریزی منابع آب سطحی و زیرزمینی برای خشکسالی ها و تر سالی ها لازم است. یکی از این حوزه ها، حوزه الشتر در استان لرستان است. این حوزه با چشمه های زیاد کارستی همراه است. منابع آب رود الشتر یا دوآب از کوه گری لرستان و همچنین از سرابها و چشمه های دشت الشتر منشا می گیرد و خود یکی از سرشاخه های مهم رود کشکان از رود کرخه است. در این تحقیق از ترکیب مدل ساده چهار متغیره Salas و معادله یا قانون موازنه جرم جهت بیلان آب حوزه در تر سالی 72-71، خشکسالی 80-79 و سال متوسط 61-60 به شکل سالانه و ماهانه استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که میزان آب خروجی از طریق کارست و آب زیر بستر رودخانه حدود دو برابر جریان خروجی سطحی است.

الشتر، بیلان، سالاس، کارست