سولماز تابع افشار - PhD. Candidate in Architecture, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
سحر طوفان - Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
آرش ثقفی اصل - Assistant Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

زمینه و هدف: معماری محیط کار از مهمترین عوامل تاثیرگذار در سلامت و رفاه کارکنان می باشد. بنابراین بررسی نقش طراحی محیط کار بر ظهور انواع مختلف مشکلات سلامتی در بین کارکنان ضروری است. هدف پژوهش حاضر ضمن بررسی شرایط حاکم بر محیط های کاری مورد مطالعه، شناسایی نقش عوامل متاثر از چیدمان داخلی )جانمایی، ارگونومی، روشنایی، کیفیت هوای داخلی(IAQ)، دما، نوفه، سبک طراحی و نظافت( در ظهور سندرم ساختمان بیمار بین کارکنان است. روش کار: این مطالعه در سه ساختمان اداری شهر ارومیه )راه و شهرسازی، نظام مهندسی، فرودگاه( انجام پذیرفته و در مجموع ۲۲۶ نمونه از کارکنان این ساختمان ها انتخاب و اطلاعات آنها از طریق پرسشنامه ای که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شده بود، جمع آوری شد. جهت انجام تحلیل های آماری داده ها نیز از نرم افزار ۲۵-SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته نشان می دهد که با وجود فواید و مزایایی که طرح چیدمان پلان باز در سازماند هی محیط های کاری داشته، پیامد های منفی زیادی همچون افزایش نوفه و حواس پرتی، عدم رعایت اصول ارگونومی، ازدحام، کاهش حریم خصوصی و عدم امکان کنترل فردی شرایط محیطی را در پی داشته و در کل آنچنان طرح کارآیی جهت کارکنان نمی توان در نظر گرفت. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که برای مقابله موثر با ظهور سندرم ساختمان بیمار و دستیابی به یک محیط داخلی سالم در محیط های کاری، ضمن توجه به عوامل و پارامترهای متاثر از طراحی چیدمان، بایستی با توجه به ماهیت و نوع کار، توازنی بین چیدمان محیط به شکل اتاق های شخصی، مشترک و یا سالن پلان باز وجود داشته باشد.  

Layout, Ergonomic Design, Open Plan, Sick Building Syndrome, Workplace, چیدمان, طراحی ارگونومیک, طرح پلان باز, سندرم ساختمان بیمار, محیط کاری