محمد مولائی قلیچی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس
هادی جوادزاد اقدم
بهمن نجف پور
صالح اسدی

در طی چند دهه اخیر شهرنشینی در ایران رشد سریعی داشته است. شتاب سریع این فرایند، مشکلات زیادی را برای شهرها که به عنوان یک سیستم پویا عمل می کنند، به بار آورده است. یکی از اجزای این سیستم که از فرایند رشد سریع شهرنشینی و پیامدهای آن تاثیر پذیرفته است، ایستگاه های آتش نشانی می باشد که در راستای تأمین امنیت شهر ایجاد گردیده اند. ایستگاه های آتش نشانی به عنوان مکان های استقرار و انتظار خودروهای آتش نشانی و امداد، از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه اقتصادی شهرها ایفا می کنند. در نتیجه اتخاذ فرایندی صحیح برای مکانیابی این ایستگاه ها ضروری به نظر میرسد. هدف از انجام این تحقیق تعیین مکان مناسب و انتخاب بهترین مکان برای ایستگاه های آتش نشانی در منطقه 8 تهران می باشد. برای این منظور از مدل TOPSIS در محیط نرم افزار Arc GISاستفاده شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. در این تحقیق با بررسی و ارزیابی معیارهای مورد نیاز در مکان گزینی ایستگاه های آتش نشانی اقدام به تهیه نقشه و ایجاد لایه اطلاعاتی برای هر یک از معیارها در محیط GIS گردید، سپس به منظور مدلسازی، به هر کدام از لایه های اطلاعاتی بر اساس مدل AHPوزن مناسب اختصاص داده شد. نقشه ها با استفاده از مدل TOPSIS که یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره است، روی هم تلفیق شده و بهترین مکان برای احداث ایستگاه های آتش نشانی در محدوده مورد مطالعه پیشنهاد گردیده است.

ایستگاه های آتش نشانی، مکان یابی، TOPSIS، GIS، منطقه 8 تهران