محبوبه راشدی - Shahid Bahonar University of Kerman
علی اسماعیلی زاده - Shahid Bahonar University of Kerman
محمدرضا محمد آبادی - Shahid Bahonar University of Kerman
حامد خراتی کوپایی - Shiraz University

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: گوسفند بلوچی یکی از بهترین نژادهای پشمی ایران به­شمار می­رود، این نژاد در برابر آب وهوای خشک وکمبود علوفه دارای قابلیت تحمل بالایی می باشد. در پژوهش حاضر اثر جیره حاوی دانه شاهدانه بر میزان بیان ژن نوروپپتید Y  (NPY) در بافت­های قلب، کبد، بیضه، عضله راسته و چربی­ پشت گوسفند نژاد بلوچی مورد بررسی قرار گرفت.  NPY یکی از مهم­ترین ژن­ های دخیل در تنظیم اشتها و تنظیم تعادل انرژی است و قابل­ توجه ­ترین اثر آن تحریک مصرف خوراک است. مواد و روش­ ها: برای انجام این مطالعه ۱۲ راس بره نر به شکل تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند، گروه اول با جیره شاهد (بدون شاهدانه) و گروه دوم با جیره حاوی ۱۰ درصد شاهدانه تغذیه شدند. پس از پایان دوره ۱۱۰ روزه پرواربندی و  کشتار دام­­ ها، RNA از بافت­ها استخراج شد. پس از آزمون کیفیت و کمیت RNA استخراج شده و سنتز cDNA انجام گرفت. به منظور تایید سنتز cDNA از واکنش PCR برای تکثیر قطعه ای از ژن کنترل β-actin به طول۱۱۲ ­جفت باز استفاده شد. در نهایت واکنش Real Time PCR جهت مقایسه میزان بیان ژن NPY بین گروه های مورد مطالعه انجام شد. میزان تغییرات بیان ژن در بافت­های مورد مطالعه با نرم ­افزار REST  آنالیز شدند. یافته ­ها: نتایج بررسی آماری نشان داد که تغییرات بیان ژن NPY  در بافت های کبد و چربی پشت بین گروه­های تیمار و شاهد در سطح پنج درصد معنی دار بود. همچنین مشخص شد که بیان ژن NPY در کبد و قلب بره­ های گروه تیمار شاهدانه نسبت به گروه شاهد به­ ترتیب ۹/۸۲ و ۱/۰۳ برابر بیشتر بود. از طرف دیگر بیان ژن NPY در بافت های چربی، ماهیچه و بیضه بره ­های گروه تیمار شاهدانه نسبت به گروه شاهد به ­ترتیب ۶/۴۹ ، ۲/۷۳ و ۱/۱۸ برابر کاهش یافت. نتیجه­ گیری:  با توجه به نتایج بدست آمده می ­­توان اظهار کرد که افزودن دانه شاهدانه به جیره از راه افزایش فعالیت بافت کبد و تغییر فعالیت بافت چربی می تواند ­بر توان تولید حیوان اثر گذار باشد. با توجه به این­که ژن NPY مرتبط با تنظیم اشتها و تعادل انرژی است اثرات شاهدانه می ­تواند بر توان تولیدی بره­ ها از طریق مکانیسم­ های مولکولی است در بافت کبد دارای نقش زیستی قابل توجهی باشد.    

Baluchi sheep, Gene expression, Liver, Neurotransmitter, انتقال­ دهنده عصبی, بیان ژن, کبد, گوسفند بلوچی