یعقوب سلامتی - دکترا ی حقوق بین الملل، مدرس دانشگاه
سجاد وجدانی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، ایران، مراغه

پیشرفت همه جانبه در حیات بشرء مقتضی به روز شدن مباحث حقوقی است. زیرا علم حقوق موظف به تنظیم روابط بینافراد است. امروزه فضای سایبری به عنوان جزو لاینفک زند گی انسانها؛ ممکن است. منجر به هرج و مرج در جامعه شود.احتراز از این لجام گسیختگی محتمل, اقتضا دارد تا مسائل این فن آوری بهتر و بیشتر شناخته و تحلیل شود تا احکامحقوقی متناسب با آن، استنباط و عرضه شود. از آنجایی که احتمال ناهنجاری در این سیستم وجود دارد، قطعا مسئولیتمدنی خاص خود را دارا خواهد بود. هر چند اعمال مسئولیت کیفری ممکن است مسکنی موقت باشد و موجب تسکینآلام زیان دیده گردد؛ اما موجب اعاده وضعیت او به حالت سابق و جبران خسارت مادی و معنوی وارده نمی شود.بی شک هر جایی که حقی از فرد سلب شود. عدالت اقتضاء می کند تا به نحوی از انحاء از زیان دیده حمایت شود. درمورد مسئولیت ناشی از حملات سایبری نیز این اصل صدق می کند. اما در مورد مسئولیت مدنی اقضان حقوق افراد درفضای سایبری تا کنون قانون مستقلی در کشور ایران تصویب نشده. لذا برای حمایت از زیان دیده بعد از شناسایی ارکانمسئولیت مدنی و شناسای حقوق افراد در این فضا بر اساس مبانی و منابع مسئولیت موجود، ضمان عامل زیان مشخصخواهد شد.

مسئولیت مدنی، حملات سایبری، فضای مجازی، حریم خصوصی، ویروس، هکر