علی رحیمی - مرکز تحقیق و توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران
علیرضا معینی - مرکز تحقیق و توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران
فرهاد گلستانی فرد - دانشکده مواد و متالوژی دانشگاه علم و صنعت ایران

سالانه حدود 2500 تن آجر دیرگداز منیزیت- کرومیتی در صنعت مس مصرف شده و حدود 1875 تن آن به صورت باطله دور ریخته می شود. متاسفانه به علت دپوی نامناسب این مواد ، مشکلات زیست محیطی فراوانی بوجود می آید (شکل 1). از طرفی با توجه به رشد تولید صنعت مس کشور و راه اندازی طرحهای جدید آشکار می گردد که روند مصرف نسوز و تولید باطله ها در آینده بیشتر خواهد شد و به علت تشدید مشکلات زیست محیطی که هم اکنون به دلیل عدم سخت گیری سازمانهای ذیربط و در برخی موارد بی توجهی آنها به این گونه مسائل ، تاکنون آشکار نشده ، در آینده شامل محدودیتهای خواهد گردید. در نگاه کلی نسوزهای مصرفی در کنورتر مس تحت عوامل مختلف پس از مدتی فرسوده می شوند . سرباره کنورتر به لحاظ غنی بودن از SIO2 و ترکیبات آهن ، در اثر واکنش و نفوذ در آجر نسوز به همراه مس مذاب موجود در کنورتر که خود عاملی جهت فرسایش نسوز است ، تخریب فراوانیرادر جداره نسوز انجام داده و موجبات آلودگی شیمیایی آن را فراهم می آورند. با توجه به وضعیت صنعت مس کشور ، مصرف نسوز و انواع باطله های تولید شده در آنها ، بازیافت نسوزهای منیزیتکرومیتی در صنعت مس به دلیل سمیت قابل ملاحظه آنها قابل تامل می باشد . در این تحقیق به بررسی جنبه های زیست محیطی کرم شش ظرفیتی موجود در نسوزهای باطله منیزیت-کرومیتی پرداخته شده است.

نسوزهای باطله ،منیزیت ، کرومیتی ، آلودگی شیمیایی