حسینعلی نوروزی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، دانشگاه علوم پزشکی همدان
احمد شهبازی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای استا
محمد رنجبر - کارشناس مسئول بهداشت محیط استان همدان
حسین صفدری - کارشناس مسئول آزمایشگاه اب و فاضلاب ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پ

یونهای نیترات و نیتریت از جمله مهترین آلاینده های منابع آب های سطحی و زیرزمینی می باشند که علاوه بر چرخه طبیعی ازت در اثر ورود فاضلاب خام انسانی ، صنعتی و همچنین فاضلابهای کشاورزی ، مواد زائد جامد شهری و صنعتی ، تخریب جنگلها و مراتع نیز وارد منابع آب و خاک شده و می توانند اثرات نامطلوبی بر سلامتی مصرف کنندگان بر جای گذارند. لذا این مطالعه با هدف تعیین مقادیر یونهای مذکور در منابع اب شرب زیرزمینی مناطق مختلف استان به مرحله اجرا در آمد. این مطالعه به مدت 8 ماه از آذر 83 لغایت خرداد 84 بر روی 83 نمونه آب تهیه شده از منابع آب زیرزمینی تامین کننده آب شرب شهرها و روستاهای مناطق مختلف استان انجام گرفت . جهت اندازه گیری مقادیر یونهای نبتریت و نیترات از روش اسپکتروفتومتری ماورا بنفش به ترتیب در طول م.جهای 500 و 507 نانومتر استفاده شده است . غلظت یون نیترات در 2/41 % نمونه ها بالاتر از مقادیر استاندارد بوده ، لیکن غلظت یون نیتریت در 100% نمونه ها به ترتیب 19/1 و 0/066 میلی گرم در لیتر با انحراف معیار 13/04 و 0/088 بدست آمده است . بالاترین میانگین یون نیترات مربوط به شهرستان ملایر (74/8 میلی گرم در لیتر ) و بالاترین میانگین یون نیتریت مربوط به شهرستان رزن ( 0/607 میلی کرم در لیتر ) می باشد . مقادیر یون نیترات در برخی از منابع زیرزمینی آب استان بالاتر از مقادیر استاندارد پیشنهادی می باشد . لیکن در مجموع با توجه به میانگین های بدست امده ، در حال حاضر غلظت نیترات و نیتریت به عنوان یک مشکل حاد در منطقه مطرح نمی باشد . اما با توجه به نتایج مطالعات مشابه در سایر مناطق کشور که نشان دهنده روند رو به رشد غلظت این یونها در منابع اب است ، در صورت عدم اعمال مراقبت های لازم در آینده نچندان دور شاهد بالاتر رفتن غلظت یون نیترات از حدود استاندارد خواهیم بود.

نیترات و نیتریت ، غلظت ، منابع آب زیرزمینی ، همدان