صدراله خرمی - مربی
علی پور جواهری - استادیار
قوام کریمی - دانشیار

هدف جستار پیش رو نسبت سنجی مسئولیت استردادی و انتفاع ناعادلانه در فقه و حقوق ایراندر رویه قضایی می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که اگرچه اسباب ضمان قهری در فقه امامیه و حقوق به تنهایی قادر نیستند مصادیق جدید و متبدل داراشدن های بدون سبب و ناعادلانه را به طور کامل تحت پوشش خود درآورند، لذا "قاعده حرمت اکل مال به باطل" به عنوان یک قاعده مسلم فقهی، می تواند مبنای طرح یک منبع جدید مسئولیت در حقوق ایران تحت عنوان " ضمان ناشی از استفاده بدون سبب و ناعادلانه" قرار گرفته و شرایط و آثار آن را تبیین نماید. در رویهقضایی در خصوص میزان مسئولیت و غرامت اختلاف نظر وجود دارد. بنابراین این تحقیق با روشی توصیفی تحلیلی به این نتیجه رسیده است که، در حقوق ایران نیز متاثر از فقه اسلامی، مسئولیت استردادی قابل شناسایی است، اما در رویه محاکم و دکترین مغفول مانده است.

مسئولیت استردادی, مسئولیت مدنی, قاعده داراشدن ناعادلانه, استفاده بلاجهت