محمد مهدی قاسمی - کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
دیبا سیف - دانشیار بخش آموزش کودکان استثنایی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول)

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی افسردگی با ابعاد هوش هیجانی و ابعاد شایستگی هیجانی-اجتماعی در میان دانش آموزان سرآمد است. جامعه ی آمار این پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان سرآمد مشغول به تحصیل در مراکز پرورش استعدادهای درخشان در شهر تهران است و نمونه ها شامل ۱۶۲ نفر از دانش آموزان سرآمد (۸۲ دختر و ۸۰ پسر) مشغول به تحصیل در مراکز پرورش استعدادهای درخشان در شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ می باشند. ابزارهای جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه ی هوش هیجانی شاته ، پرسشنامه ی افسردگی کودک و نوجوان (CDI)، و پرسشنامه شایستگی هیجانی-اجتماعی دانش آموزان ( SECQ) هستند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش های همبستگی گشتاوری پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد ابعاد تنظیم هیجان، ارزیابی و ابراز هیجان و بهره گیری از هیجان، از متغیر هوش هیجانی، و ابعاد خودآگاهی، خودمدیریتی و تصمیم گیری مسئولانه از متغیر شایستگی هیجانی-اجتماعی، با افسردگی در سطح ۰۱/۰ همبستگی منفی و معنادار دارند. طبق نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه، بعد ارزیابی و ابراز هیجان از متغیر هوش هیجانی، و ابعاد آگاهی اجتماعی و تصمیم گیری مسئولانه از متغیر شایستگی هیجانی-اجتماعی، مجموعا دارای قدرت پیشبینی کنندگی افسردگی میان دانش آموزان سرآمد می باشند. در مجموع نتایج حاکی از آن است که افزایش هوش هیجانی و شایستگی هیجانی اجتماعی دانش آموزان سرآمد با کاهش افسردگی آنان همراه است و ابعاد ارزیابی و ابراز هیجان، آگاهی اجتماعی و تصمیم گیری مسئولانه افسردگی را در میان دانش آموزان سرآمد پیشبینی می کنند. در نهایت محدودیت های پژوهش بیان شد و پیشنهادهایی برای انجام پژوهش های بعدی مطرح گردید.

افسردگی، دانش آموزان سرآمد، شایستگی هیجان-اجتماعی، هوش هیجانی.